Εκστρατεία του Χουρσίτ πασά κατά του Σουλίου.
Μάχη της Στρεθίζης.
Τοιούτον τέλος έλαβεν ή μεταξύ Τουρκαλβανών και Σουλιωτών συνομιλία και ούτω αμφότερα τά μέρη επέστρεψαν είς τά ίδια· ό μεν αρχιστράτηγος λοιπόν, πληροφορηθείς τό άμετάβλητον τής γνώμης τών Σουλιωτών, ώργίσθη πλειότερον κατ΄αυτών και έδωσε νέας και σφοδροτέρας διαταγάς νά στρατεύσωσιν όσον τάχος· οι δέ Σουλιώται ήτοίμαζον και αυτοί τα όσα η χρεία και η δύναμις τοις έσυγχώρει· ή μεγαλυτέρα όμως έλπίς των έπεστηρίζετο εις τήν έθνικήν πρό νοιαν άλλ' η συνιστώσα τότε το έθνος διοίκησις, ή έξ άμελείας, ή διχονοίας, ή και απειρίας πολε μικών περιστάσεων, δέν έλαβεν εγκαίρως μέτρα δραστήρια και σύμφωνα μέ τό προς αυτήν τε λευταίον γράμμα τών Σουλιωτών, άλλά τότε μόνον έξύπνησε νά τά βάλη είς ένέργειαν, ότε αυ τοί ήσαν στενότατα πολιορκημένοι και οι πόλεμοι έγίνοντο πεισματικοί και αδιάκοποι, τότε λέ γω τά έννόησεν, ότε ούτε τό έθνος, ούτ' οί Σουλιώται ώφελούντο πλέον άπό τήν συνδρομήντης επειδή ό δραστήριος καί πολεμικώτατος Χουρσίτ πασάς, κατά τήν δεκάτην πέμπτην Μαίου του 1822 έτους, έπεμψεν εις τό βουνόν, όνομαζόμενον Σέλωμα του Ποπώβου, τό όποίον απέ χει του Σουλίου τρεις ώρας μακράν κατά βορράν, τούς δύο Σελικτάρηδες, δηλαδή τον του Χουρ σίτ πα σά καί τόν του Άλή πασά, μέ πέντε χιλιάδας στράτευμα καί τήν έπιούσαν, ήτις ήν ήμέρα Πέμπ τη, πριν τής ανατολής του ήλίου, έφάνησαν οί εχθροί άπό τρία μέρη, δηλαδή οί Ίμέρ Βρυ όνης μετά του Άγου Μουχουρδάρη, έπί κεφαλής όντες οκτώ χιλιάδων Τόσκηδων και Λιάπη δων, και δυσβάντες τό βουνόν Βουτσά λεγόμενον και ύπερκείμενον του Σουλίου, έπαρουσιά σθησαν είς τόν Άγιον Νικόλαον, όπου ήσαν τριακόσιοι Σουλιώται και Λακιώται ύπό την όδηγί αν του Νό τη Μπότσαρη καί Νάση Φωτομάρα, φυλάττοντες έκείνην τήν θέσιν· άλλ' επειδή ή θέσις ήτον επίπεδος καί εκτεταμένη, δέν ήδυνήθησαν ν' άνθέξωσι τήν πληθύν και όρμήν τών έχθρών καί οπισθοδρόμησαν εις τήν Στρέθιζαν καί Στρούμπουλον καλούμενον καί υπερκείμεμενον τής Κι άφας, όπου τοποθετηθέντες άντεμάχοντο έως τάς δύο ώρας τής νυκτός.
Μάχη του Μαμάκου.
Οι δέ ρηθέντες δύο Σελικτάρηδες, μετά των πέντε χιλιάδων Γκέγκηδων καί Λιάπηδων, ώρμησαν συγχρόνως κατ΄ ευθείαν δια τό Σούλιον άλλ΄ είς εν μέρος λεγόμενον Μαμάκου, μίαν ώραν μακράν του Σουλίου, ήσαν τοποθετημένοι διακόσιοι Σουλιώται ύπό τήν όδηγίαν του Γ. Δράκου καί Γ. Δαγκλή, καί απήντησαν δυσκολίαν, δοκιμάσαντες όχι όλίγην φθοράν των Τουρκαλβανών· επειδή τρις εκ διαλειμμάτων εφόρμησαν μέ τά ξίφη είς τάς χείρας, αλλά δέν έδυνήθησαν ποτέ νά τούς σαλεύσουν άπο τήν θέσιν· ώστε έβιάσθησαν νά τοποθετηθώσι καί πυροβολίζωσιν έκ τής θέσεώς των· ό δέ Ίμέρ Βρυόνης, ιδών ότι ci Σελικτάρηδες δέν προχωρούσιν, έπεμψε δύο χιλιάδας Τόσκηδες νά κτυπήσωσι τούς Σουλιώτας άπό τά πλάγια καί ούτω νά ευκολύνουν τήν προχώρησίν των καί βέβαια ή αποστολή των δύο τούτων χιλιάδων Τόσκηδων έμελλε νά βλάψη αίσθαντικότατα τούς Σουλιώτας, έάν ό Λάμπρος Ζάρμπας καί ό Βέλιος Καραμπίνης, οίτινες ήσαν οπισθοφυλακή του Δράκου, δέν άνεχαίτιζαν τήν ορμήν των μέ εκατόν πεντήκοντα συναγωνιστάς, οίτινες ταυχρόνως ανήγγειλαν καί τόν Δράκον ν' άφήση τήν θέσιν εκείνην καί νά οπισθοδρομήση μέ τόν πλέον άκίνδυνον τρόπον, διά νά μή πολιορκηθή· ό δέ, ευρών εύκαιρίαν, άνέβη είς τήν ράχην Κούγκι λεγομένην, είς τής όποίας τους πρόποδας κείται το Σούλιον, καί επάνω είς αυτήν ήτον ή κατοικία του Δράκου, την οποίαν καί κατέκαυσε παρευθύς μόνος του, διά νά μή κατοικήσωσιν οί Τούρκοι, πλησίον δ' αυτής έκειτο καί ένας ναός μικρός έπ΄ ονόματι του 'Αγίου Δονάτου, τόν οποίον προ ημερών είχαν περιτοιχίση μέ περίβολον, καί είς τό τέλος αυτής τής ράχης σώζεται καί εν παλαιόν καί κατηδαφισμένον φρούριον, λεγόμενον Κάστρον της Αγίας Παρασκευής· όλα ταύτα κείνται επάνω εις το ίδιον Κούγκι, και κατ' ευθείαν γραμμήν, δηλαδή ή κατοικία του Δράκου, ό ναός του Άγίου Δονάτου και τό Κάστρον της Αγίας Παρασκευής, απέχοντα άπ΄ αλλήλων πυροβόλου βολής διάστημα.
Μάχη του Ζαβρούχου.
Τό δέ τρίτον σώμα των Τσάμηδων και δυο χιλιάδων 'Ασιανών, εννέα χιλιάδων απάντων, ύπό τήν όδηγίαν του Κεσέρ Αχμέτ Χουρσίτ πασά, εισέβαλεν άπό τό Ζαβρούχον, χωρίον, τούτο κείμενον κατά δυσμάς του Σουλίου, όπου ήσαν τοποθετημένοι διακόσιοι πεντήκοντα Σουλιώται, έχοντες αρχηγούς τόν Τούσαν Ζέρβαν, Διαμάντην Ζέρβαν και θανάσην Κουτσονίκαν, ή δέ οπισθοφυλακή αυτών ώδηγείτο άπό τόν Κίτσον Διαμάντην Τζαβέλλα και Ίωάννην Δούλου Κουτσονίκα μέ άλλους εκατόν τριάκοντα συντρόφους· ό Κεσέρ πασάς, ίδών ολίγους τούς Σουλιώτας, έφιλοτιμήθη νά όρμήση κατ' αυτών ό ίδιος μέ τους 'Ασιανούς, άλλ' οί Τσάμηδες, όντες φιλοτιμότεροι και ώκυποδέστεροι, προέδραμον με τα ξίφη εις τάς χείρας· ή γενναία όμως άνθίστασις και ισχυρά θέσις τών Σουλιωτών έταπείνωσεν εντός ολίγου τον θυμόν των, διότι, εκτός ότι δέν έδυνήθησαν να τους σαλεύσουν εκείθεν, ούτε ο τόπος εκείνος ήτον υποκείμενος νά πολιορκηθή άπό την πληθύν τών στρατευμάτων, επειδή ήτον άβατος και άπό τάς δυο πλευράς, άπό δέ το όπισθεν μέρος είχε μόνον μίαν στενωπόν, την οποίαν επίτηδες κατέλαβεν ό Τούσας Ζέρβας δια να μη μελετήση τις έκ των συντρόφων την όπισθοδρόμησιν, άλλά ν' αποφασίσουν την νίκην, ή τον θάνατον· εκείνης της ημέρας, και έως τας δύο ώρας της νυκτός, ο πόλεμος έγίνετο αδιάκοπος και πεισματώδης και εις τας τρεις τοποθεσίας."
Πηγές: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΙΡΡΑΙΒΟΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ
ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ
ΠΟΛΕΜΙΚΑ
Μάχη του Μαμάκου.
Οι δέ ρηθέντες δύο Σελικτάρηδες, μετά των πέντε χιλιάδων Γκέγκηδων καί Λιάπηδων, ώρμησαν συγχρόνως κατ΄ ευθείαν δια τό Σούλιον άλλ΄ είς εν μέρος λεγόμενον Μαμάκου, μίαν ώραν μακράν του Σουλίου, ήσαν τοποθετημένοι διακόσιοι Σουλιώται ύπό τήν όδηγίαν του Γ. Δράκου καί Γ. Δαγκλή, καί απήντησαν δυσκολίαν, δοκιμάσαντες όχι όλίγην φθοράν των Τουρκαλβανών· επειδή τρις εκ διαλειμμάτων εφόρμησαν μέ τά ξίφη είς τάς χείρας, αλλά δέν έδυνήθησαν ποτέ νά τούς σαλεύσουν άπο τήν θέσιν· ώστε έβιάσθησαν νά τοποθετηθώσι καί πυροβολίζωσιν έκ τής θέσεώς των· ό δέ Ίμέρ Βρυόνης, ιδών ότι ci Σελικτάρηδες δέν προχωρούσιν, έπεμψε δύο χιλιάδας Τόσκηδες νά κτυπήσωσι τούς Σουλιώτας άπό τά πλάγια καί ούτω νά ευκολύνουν τήν προχώρησίν των καί βέβαια ή αποστολή των δύο τούτων χιλιάδων Τόσκηδων έμελλε νά βλάψη αίσθαντικότατα τούς Σουλιώτας, έάν ό Λάμπρος Ζάρμπας καί ό Βέλιος Καραμπίνης, οίτινες ήσαν οπισθοφυλακή του Δράκου, δέν άνεχαίτιζαν τήν ορμήν των μέ εκατόν πεντήκοντα συναγωνιστάς, οίτινες ταυχρόνως ανήγγειλαν καί τόν Δράκον ν' άφήση τήν θέσιν εκείνην καί νά οπισθοδρομήση μέ τόν πλέον άκίνδυνον τρόπον, διά νά μή πολιορκηθή· ό δέ, ευρών εύκαιρίαν, άνέβη είς τήν ράχην Κούγκι λεγομένην, είς τής όποίας τους πρόποδας κείται το Σούλιον, καί επάνω είς αυτήν ήτον ή κατοικία του Δράκου, την οποίαν καί κατέκαυσε παρευθύς μόνος του, διά νά μή κατοικήσωσιν οί Τούρκοι, πλησίον δ' αυτής έκειτο καί ένας ναός μικρός έπ΄ ονόματι του 'Αγίου Δονάτου, τόν οποίον προ ημερών είχαν περιτοιχίση μέ περίβολον, καί είς τό τέλος αυτής τής ράχης σώζεται καί εν παλαιόν καί κατηδαφισμένον φρούριον, λεγόμενον Κάστρον της Αγίας Παρασκευής· όλα ταύτα κείνται επάνω εις το ίδιον Κούγκι, και κατ' ευθείαν γραμμήν, δηλαδή ή κατοικία του Δράκου, ό ναός του Άγίου Δονάτου και τό Κάστρον της Αγίας Παρασκευής, απέχοντα άπ΄ αλλήλων πυροβόλου βολής διάστημα.
Μάχη του Ζαβρούχου.
Τό δέ τρίτον σώμα των Τσάμηδων και δυο χιλιάδων 'Ασιανών, εννέα χιλιάδων απάντων, ύπό τήν όδηγίαν του Κεσέρ Αχμέτ Χουρσίτ πασά, εισέβαλεν άπό τό Ζαβρούχον, χωρίον, τούτο κείμενον κατά δυσμάς του Σουλίου, όπου ήσαν τοποθετημένοι διακόσιοι πεντήκοντα Σουλιώται, έχοντες αρχηγούς τόν Τούσαν Ζέρβαν, Διαμάντην Ζέρβαν και θανάσην Κουτσονίκαν, ή δέ οπισθοφυλακή αυτών ώδηγείτο άπό τόν Κίτσον Διαμάντην Τζαβέλλα και Ίωάννην Δούλου Κουτσονίκα μέ άλλους εκατόν τριάκοντα συντρόφους· ό Κεσέρ πασάς, ίδών ολίγους τούς Σουλιώτας, έφιλοτιμήθη νά όρμήση κατ' αυτών ό ίδιος μέ τους 'Ασιανούς, άλλ' οί Τσάμηδες, όντες φιλοτιμότεροι και ώκυποδέστεροι, προέδραμον με τα ξίφη εις τάς χείρας· ή γενναία όμως άνθίστασις και ισχυρά θέσις τών Σουλιωτών έταπείνωσεν εντός ολίγου τον θυμόν των, διότι, εκτός ότι δέν έδυνήθησαν να τους σαλεύσουν εκείθεν, ούτε ο τόπος εκείνος ήτον υποκείμενος νά πολιορκηθή άπό την πληθύν τών στρατευμάτων, επειδή ήτον άβατος και άπό τάς δυο πλευράς, άπό δέ το όπισθεν μέρος είχε μόνον μίαν στενωπόν, την οποίαν επίτηδες κατέλαβεν ό Τούσας Ζέρβας δια να μη μελετήση τις έκ των συντρόφων την όπισθοδρόμησιν, άλλά ν' αποφασίσουν την νίκην, ή τον θάνατον· εκείνης της ημέρας, και έως τας δύο ώρας της νυκτός, ο πόλεμος έγίνετο αδιάκοπος και πεισματώδης και εις τας τρεις τοποθεσίας."
Πηγές: ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΑΙΡΡΑΙΒΟΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ
ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ
ΠΟΛΕΜΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου