"Και μείζον΄όστις αντί της αυτού πάτρας Φίλον νομίζει,τούτον ουδαμού λέγω." ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Πέμπτη 21 Μαΐου 2009

Στο Μετόχι 1.200 Έλληνες Περιμένουν Επίθεση πενταπλασίων Εχθρών.
















Μάχη του Προφήτου Ήλιού, υπερκειμένου βουνού
και Μετοχίου Άμφίσσης.
Πληροφορηθέντες οί Τούρκοι εκ τίνος φυγάδος ομοθρήσκου αυτών δτι τό Ελληνικόν στρατό πεδον ού μόνον ήλαττώθη, άλ­λα και δεινώς πάσχει άπό τήν πείναν, αποφάσισαν νά κινηθώσι κατ' αύτού εξαίφνης και δλαις δυνάμεσι· τό πράγμα συνέβη τόσον τυχηρόν διά τους Τούρ κους, δσον δυστυχές διά τούς "Ελ­ληνας, ώστ' έπρομήνυε σημαντικήν φθοράν εις τους δεύτερους, •αν οί πρώτοι ήσαν ολίγον σκεπτικότεροι και τολμηρότεροι εις τήν άπόφασίν των δντες δθεν πρό τριών ημερών στερεμένοι άρτου, έβιάσθησαν νά υπάγωσι τήν άκόλουθον νύκτα εις τό πλησίον του μετοχίου και κατά βορράν κείμενον χωρίον, Κολοβάταις, νά συνάξωσι σταφύλια έκ τών αμπέλων (καίτοι αώρων όντων) και δι' αυτών κορέσωσι τάς πεινασμένας κοιλίας των· ή συμφωνία έγινε νά άπέλθωσιν οι εφεξής· Κώστας Μπότζαρης, Γεώργιος Δράκος και Διαμαντής Ζέρβας μέ τετρακόσιους στρατιώτας, οί δέ, Γιώτης Δαγκλής, Τούσας Ζέρβας και Χρ. Περραιβός έμειναν εις φύλαξιν τών όχυρωμάτων· ή πείνα έβίασε και άλλους πολλούς νά μή συλλογισθώσι τόν κίνδυνον τών όχυρωμάτων, άλλά νά σπεύσωσιν είς συλλογήν σταφυλιών, εις τρόπον δτι μόλις έμειναν εις τό στρατόπεδον εκατόν πεντήκον­τα στρατιώται μετά τών τριών στρατηγών· κατά περίστασιν, έν έκείνη τή νυκτί έστράτευσαν οί Τούρκοι κατά τών Ελλήνων, διαιρεθέντες είς τρία σώματα· τό μεν έκ τεσσάρων χιλιάδων συγκείμενον Τουρκαλβανών διευθύνθη διά του πεδίου είς τόν Προφήτην Ήλίαν, τό έκ χιλίων είς τά υπερκείμενα της Μονής όχυρώματα, τό έκ τριών είς τό Μετόχιον· τά δύο πρώτα σώματα πλησιάσαντα είς τήν Μονήν πρό τριών ωρών της ημέρας πυρο­βόλου βολής διάστημα έκρύβησαν είς τάς πέριξ διαφόρους κοιλά­δας, θάμνους και πέτρας, σκοπόν έχοντα νά όρμήσωσι πρό τής ανατολής τοΰ ηλίου· τό τρίτον τών Τουρκομακεδόνων, όδηγούμενον παρά του Σούλτζε Κόρτζα, τό αυτό πράξαν είς τό μετό­χιον, εκρύβη είς τινα επιμήκη και δασώδη κοιλάδα· άλλά καθ΄ όδόν έπεμψε πεντακόσιους στρατιώτας είς τάς αμπέλους τών Κολοβάτων, διά νά λάβωσιν και αυτοί σταφύλια, ως και οί "Ελ­ληνες· έδώ γεννάται το πρωί απροσδόκητος συμπλοκή μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων πίπτουσι μέ θυμόν κατά του Δράκου τυχόντος περιστατικώς ποός τό μέρος των· άνθίσταται ούτος ανδρείως φονεύσας έξ αυτών επτά· αύτη ή άρχή του πολέμου έβαλεν είς ύπόνοιαν έκάτερα τά μέρη, του μέν δτι έπροδόθη ή εις τάς αμπέλους άφιξις, του δέ δτι άνεκαλύφθη ή μυστική έκ-στρατεία· οί έν τοις όχυρώμασιν, άκούσσντες τόνπυροβολισμόν έσπευσαν μαθείν τό γεγονός, άλλά μόλις άπεμακρύνθησαν τών προμαχώνων και εξαίφνης είδον τάς σημαίας τών έχθρων έξεχομένας της κοιλάδος και διευθυνομένας κατ' αυτών, τούς δέ συναγωνιστάς των άδιακόπως μαχομένους είς τάς αμπέλους· διέταξαν αμέσως τούς ύπηρέτας των νά φορτώσωσιν είς τά ζώα δλα τά πολεμεμόδια και αναγκαία πράγματα και άναβώσιν είς τό υπερκείμενον βουνόν τό έκτου Παρνασσού συνεχόμενον διότι άν ό εχθρός έπλησίαζεν, έμελλαν έξ ανάγκης ν' άφήσωσι τά όχυρώματα, μή δντες ικανοί νά ύπερασπίσωσι μέ τά δπλα, διά τό όλιγάριθμον τών στρατιωτών και άβέβαιον της είς τό στρα-τόπεδον επιστροφής τών συντρόφων.
Ό εχθρός, ή διότι έπρόσμενε και τούς άλλους πεντακόσι­ους άπό τάς αμπέλους, ή διότι ένόμισε στρατήγημα τήν έμφάνισιν τών ολίγων στρατιωτών Ελλήνων, δέν έτόλμησε νά προ­χωρήση· έν τοσούτο, νικηθέντες οί πεντακόσιοι, και είς φυγήν τραπέντες έσπευσαν νά συσσωματωθώσι μέ τούς πολλούς· οί δ΄΄Ελληνες επέστρεψαν είς τό στρατόπεδόν των αβλαβείς· πά-ρωρα έγνωσαν οι Τούρκοι, δτι δέν ήν στρατήγημα άλλά περί-στασις απροσδόκητος ήπάτησεν αμφότερα τά μέρη, άμή τότε δέν ώφελούντο πλέον· οι ΄Ελληνες δντες άυπνοι και άσιτοι 'έκ-κλιναν τά σώματά των ύπό τάς παχείας σκιάς τών ελάτων καί έκοιμήθησαν έγερθέντες μετά δύο ώρας και συμβούλιον ποιήσαντες, έκινήθησαν κατά τό εφεξής σχέδιο ό μέν Δράκος καί Δαγκλής πσρετάχθησαν είς τό κέντρον, ό δέ Κώστας Μπό-τζαρης παρέλαβε τήν άριστεράν πτέρυγα μέ τούς ύπό τήν όδη-γίαν του, ό Ζέρβας καί Περραιβός τήν δεξιάν. Ή άνθίστασις τών Τουρκομακεδόνων έδείχθη δια τινα χρόνον ανδρεία καί ά­καμπτος, ώστε δυσκόλως έμελλον έξωσθή της θέσεώς των, άν ή δεξιά πτέρυξ δέν έπρολάμβανε μέ ταχύτητα, διά τίνος βαθείας χοιλάδος, νά είσχωρήση ακινδύνως είς τά πλάγιά των· τούτο ψοβηθέντες ίνα μή πολιορκηθώσιν, έτράπησαν είς φυγήν άφήσαντες έν τω στρατοπέδω δσα έφεραν μεθ' εαυτών· οι αρχη­γοί τής πτέρυγος έπεμψαν αμέσως τούς χιλιάρχους 'ίωάννην Βελέντζαν ύπ' όδηγίαν όντα του Περραιβου, καί Κουμνάν Τράκαν ταχύποδας δντας, δπως προκαταλάβωσι τό στενόν κείμενον άντικρυς τής Τοπόλιας, έξ ου έμελλον νά διαβώσι- έδώ αναμφι­βόλως ήθελεν ύποφέρωσιν αίσθαντικήν ζημίαν, άν μέ τόν Βελέντζαν καί Κουμνάν συνέτρεχαν περισσότεροι "Ελληνες, τούς όποιους ή πείνα ώδήγει είς άπόλαυσιν τροφών μάλλον ή άλ­λων λαφύρων μολαταύτα έπεσον έβδομήκοντα τρεις έκτος τών πληγωμένων, έκ δέ τών Ελλήνων δύο μόνον ακινδύνως έτραυματίσθησαν.
Τοιαύτην τύχην έλαβε τό ύπό τήν όδηγίαν τοΰ ανδρείου Σούλτζε Κόρτζα Τουρκομακεδονικόν σώμα· οί ύπό τήν όδηγίαντου Άσλάμπεη έφορμήσαντες τό πρωί κατά τών τριών όχυρωμάτων τών υπερκειμένων, ώς προείρηται, της Μονής, έκυρίευσαν αυτά, έν οίς ήσαν διορισμένοι τριακόσιοι ΄Ελληνες είς φύλαξιν, ύπ' όδηγίαν διαφόρων άξιωματικώντ· άλλ' ή πείνα τούς είχε διασκοπίση πρό μιας ημέρας ζητούντας ένθεν κακείσε ζωοτροφίαν, ώστε είς την ύπεράσπισιν τών όχυρωμάτων δέν ευρέ­θησαν πλείονες τών έβδομήκοντα τεσσάρων τούτου ένεκα διά της δευτέρας έφορμήσεως κυριευθέντων έφονεύθησαν ένδεκα ΄Ελληνες, και τρεις έσυλλήφθησαν ζώντες, μεθ' ών συναριθμείται και ό έκατόνταρχας Γεώργιος Κασμάς Σουλιώτης· οί έναπολειφθέντες έσώθησαν διά της φυγής είς τό Μοναστήριον, δπου ό πόλεμος ένίνετο αδιάκοπος και πεισματώδης· οί είς την μάχην του Μετοχίου νικηταί, μολονότι ήσαν κατάκοποι άπό τόν πόλεμον, άσιτίαν και άυπνίαν, δέν υπέφεραν νά βλέπωσι τόν στρατηγόν Γκούραν και τούς σύν αύτώ κινδυνεύοντας, οντάς σχεδόν εξακόσιους, άλλ' αποφάσισαν νά διαλύσωσι την πολι-ορκίαν, και σώσωσι τούς κινδυνεύοντας· λαβόντες ό Δράκος, Δαγκλής και Περραιβός τετρακόσιους συντρόφους, διευθύνθησαν είς την Μονήν έγνωσαν οί πολιορκούντες τήν προσελθούσαν έπικουρίαν, άλλά τό βαθύ σκότος τής νυκτός δέν τοις έσυγχωρει ούτε μακρόθεν νά τήν έμποδίσωσιν, ούτ' έκ του σύν­εγγυς νά τήν βλάψωσιν· ·πλησιάσαντες είς τό κατ΄ ανατο­λάς ύπερκείμενον δρος τής Μονής, είδον τόν περίβολον τής αμ­πέλου (έξ ού έμελλον νά είσέλθη και έξέλθη μετά τών πολιορκουμένων) κρατούμενον παρά τών Τούρκων· τότε εις έκ τών στρατηγών είπε πρός αυτούς μεγαλοφώνως· «Φύγετε, Τούρκοι, αύτόθεν διά νά μή σκοτωθήτε· διότι ήμείςάποφασίσαμεν νά έμβώμεν μέσα»· «μή μας φορτώνεσθε (άπεκρίθησαν) άδικα, Σουλιώ-ται· δέν έχορτάσατε δέ όσα έκάματε σήμερον είς τούς συντρό­φους μας»; «΄Αν έσείς είσθε σύντροφοι εκείνων, (τοις άπεκρίθη) είμεθα κσί ήμείς τών πολιορκουμένων· δθεν ή φύγετε, ή βαστάσατε ανδρείως τήν θέσιν». Μετά τούς λόγους τούτους άρχι­σαν οί ΄Ελληνες τόν κατ' αυτών πυροβολισμόν πληροφορημέ­νοι δτι εμελλον νά δοκιμάση σημαντικήν φθοράν πολεμύμενοι άμφοτέρωθεν, άφήσαντες τόν περίβολον οπισθοδρόμησαν πρός τά βόρεια πλάγια του παρακειμένου βουνού, και ούτως είσήλθον είς τήν Μονήν έως εκατόν, οί δέ λοιποί έφύλαττον τόν πε­ρίβολον μέχρι του δρους, ίνα μή τούς άποκλείσωσιν έκ νέου οί Τούρκοι και ούτω κινδυνεύσωσιν έπειτα όλοι χωρίς τινός ελπί­δος σωτηρίας· έμβάντες έβγαλαν αμεσως τούς πληγωμένους, ασθενείς και πολεμοφόδια, μετά δέ μιας ώρας άδιάκοπον πόλεμov, έξήλθον άπαντες έκ διαλειμμάτων· οί Τούρκοι, μολονότι έ­βλεπαν φανερά δτι δέν έγίνετο πλέον καμμία άνθίστασις άπό τό Μοναστήριον, δέν έτόλμησαν ούτε νά εισέλθωσι τήν νύκτα, ούοτε κατά των εξελθόντων νά κινηθώσιν έπιστρέψαντες έκ νέου εις τό Μετόχιον άνεπαύθησαν δι' δλης της νυκτός, ένδυναμώσαντες τό πρωί τά όχυρώματά των δι΄ ύποψίαν άλλης τι­νός εκστρατείας τών Οθωμανών.
Τοιαύτα υπήρξαν τά αποτελέσματα της του Προφήτου ΄Ηλιού και Μετοχίου μάχης, γεγονότα κατά τό 1825 έτος, Ι­ουλίου 27: επεσον εις ταύτην τήν μάχην έκ μεν τών Τούρκων όπερ τούς διακόσιους, έκ δέ τών Ελλήνων τριάκοντα πέντε, και τρεις αιχμάλωτοι, οίτινες μετ' ολίγας ημέρας, συντρίψαντες τά άλύσσους τών ποδών, καί άνοίξαντες τήν θυρίδα της φυλα­κής, έδραπέτευσαν κατά τά μεσάνυκτα· σωθέντες εις τό στρατόπεδον, ώμολόγησαν δτι οί Τούρκοι έσκόπευον, μετά τήν άφιξιν δυο χιλιάδων Τουρκομακεδόνων άπό τήν θεσσαλίαν, νά κινηθώσιν έκ δευτέρου κατά τών Ελλήνων· μεθ' ημέρας είκοσι παρε-γένοντο και ούτοι, άλλα δέν έτόλμησαν νά κινηθώσιν, έδυνάμωσαν δέ μόνον τάς θέσεις, βαλόντες πρός τοις άλλοις φρουράν και εις τό χωρίον Άσερνικάκη καί ΄Αγιον Γεώργιον. Οί ΄Ελλη­νες, μη δντες πλειότεροι τών χιλίων διακοσίων, έφύλαττον μίαν και μόνην θέσιν, τό Μετόχιον, καλώς όχυρωμένην, προσμένοντες καθ΄ έκάστην τό κίνημα του έχθρού, και μάλιστα διότι άπαξ καί δις της εβδομάδος πορευόμενα έν είδει λόχου μικρά σώματα στρατιωτών ύπ' όδηγίαν έμπειροπολέμων αξιωματικών εις διό­δους, στενωπούς, δάση, καί κοιλάδας έφόνευαν Τούρκους, ήρπαζαν τροφάς, κτήνη, καί διάφορα λάφυρα δι' ων έμετρίαζαν όπωσούν πρός τοίς άλλοις δεινοίς, τήν πείναν καί γυμνότητα διότι κατήντησαν εις έλεεινήν κατάστασιν, ώς έκ της ακολού­θου πρός τήν Διοίκησιν αναφοράς πληροφορείται ο αναγνώστης.



Πηγές: Χ.ΠΕΡΡΑΙΒΟΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ

ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ

ΠΟΛΕΜΙΚΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια: