"Και μείζον΄όστις αντί της αυτού πάτρας Φίλον νομίζει,τούτον ουδαμού λέγω." ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Κυριακή 31 Αυγούστου 2008

ΕΣΤΙ ΜΕΝ ΟΥΝ ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

Στην φετινή επετειακή και πανηγυρική εκδήλωση της 25ης Μαρτίου, κατά την οποία το ελληνικό έθνος, απανταχού της γης, πανηγύρισε την εθνική του παλιγγενεσία, παρελαύνον τμήμα προ των επισήμων της χώρας, ρυθμικά και επαναλαμβανόμενα αναφωνούσε και διατράνωνε το μήνυμα: «Έστι μεν ούν Ελλάς και η Μακεδονία».
Αυτό αναφέρεται από το γεωγράφο Στράβωνα, βιβλ. Ζ, Απόσπασμα 9ο ,κι έχει ως εξής: «Λοιπή δ’εστί της Ευρώπης η τε Μακεδονία και της Θράκης τα συνεχή ταύτη μέχρι Βυζαντίου και η Ελλάς και αι προσεχείς νήσοι. έστι μεν ουν Ελλάς και η Μακεδονία. Νυνί μέντοι τη φύσει των τόπων ακολουθούντες και τω σχήματι χωρίς έγνωμεν αυτήν από της άλλης Ελλάδος τάξαι και συνάψαι προς την όμορον αυτή Θράκην μέχρι του στόματος του Ευξείνου και της Προποντίδος», που σημαίνει: «Απομένει από την Ευρώπη η Μακεδονία, τα γειτονικά μέρη της Θράκης έως το Βυζάντιο, η Ελλάδα και τα κοντινά νησιά. Και η Μακεδονία βεβαίως είναι Ελλάδα. Εγώ τώρα ακολουθώντας τη διαμόρφωση των τόπων και την τοπογραφία, την περιγράφω ξεχωριστά από την υπόλοιπη Θράκη εως την εκβολή του Ευξείνου και της Προποντίδος». Μετά από αυτό όμως, ο γεωγράφος μνημονεύει τα Κύψελα και τον Έβρο ποταμό. Περιγράφει και ένα παραλληλόγραμμο σχήμα , στο οποίο περιέχεται η Μακεδονία. Ύστερα από την περιγραφή του γεωγραφικού χώρου της Μακεδονίας από το Στράβωνα, αναπηδούν εύλογα , αναμένοντα απάντηση, ερωτήματα. Ποιοι κατοικούν σε αυτήν; Από πού ξεκίνησαν, πότε εγκαταστάθηκαν στη χώρα του Μεγαλέξανδρου; Τι αναφέρουν οι πηγές των αρχαίων Ελλήνων; Ασχολήθηκαν ευρωπαίοι ειδικοί επιστήμονες και ποιο το εκδοτικό αποτέλεσμα των μελετών; Για όλα αυτά ο γράφων ερευνητής αναλαμβάνει το βαρύ τίμημα του χρέους, να αρθρώσει τεκμηριωμένες απαντήσεις, οι οποίες θα εκπορεύονται από το φως της αλήθειας και της επιστήμης. Οι Μακεδόνες ήταν από τα τελευταία ελληνικά φύλα τα οποία κατήλθαν από τις βόρειες οικήσεις των στη βαλκανική, και πιθανότητα ανήκαν στους Δωριείς. Στο τέλος της 2ης χιλιετίας π.Χ, Μακεδόνες και Δωριείς συγκατοικούν στις περιοχές γύρω από την Πίνδο. Για την ελληνικότητα των Μακεδόνων, κανείς σύγχρονος ιστορικός η γλωσσολόγος δεν αμφέβαλε. Οι Μακεδόνες είχαν τις ίδιες πολιτικές και στρατιωτικές αρετές, τις οποίες και οι νότιοι Έλληνες καλλιέργησαν. Επέδειξαν ικανότητα προσαρμογής για τη δημιουργία ενός ανώτερου πολιτισμού, του Ελληνικού. Αυτόν διέδοσαν οι Μακεδόνες σε όλο τον κόσμο. Είχαν τους ίδιους θεσμούς, την ίδια θρησκεία, το ίδιο πολιτικό καθεστώς, όμοια με αυτά που είχαν οι αρχέγονες Ελληνικές κοινωνίες. Μιλούσαν διάλεκτο ελληνική, τα ονόματα τους Ελληνικά, και μάλιστα σύνθετα κατά την ελληνική συνήθεια (Φίλιππος, Αλέξανδρος, Αρχέλαος, Μενέλαος, Αντίπατρος, Κάσσανδρος). Από τον 5ο ήδη αιώνα χρησιμοποίησαν ως επίσημη γλώσσα την αττική, η οποία δια των Μακεδόνων επικράτησε και αποτέλεσε την κοινή γλώσσα όλων των ελληνοφώνων. Μετά την κάθοδο των Ιλλυριών και άλλων λαών κατά τον 12ο η 11ο π.Χ αιώνα από την Ουγγαρία, Δωριείς και Μακεδόνες δέχονται πιέσεις. Τότε οι μεν Δωριείς πιεζόμενοι κατήλθαν προς το νότο και το μεγαλύτερο μέρος εγκαταστάθηκε στην Πελοπόννησο, ενώ οι Μακεδόνες, ακολούθησαν άλλο δρόμο, εισήλθαν στη δυτική Μακεδονία και εγκαταστάθηκαν κατά φύλα. Στους ιστορικούς χρόνους διακρίνομε εκεί « τους Ελιμιώτας, τους Ορέστας και τους Λυγκηστάς».

Οι Πελαγόνες, φύλο Ελληνικό, εγκαταστάθηκαν στην Πελαγονία και αφομοιώθηκαν από τους Μακεδόνες. Στις αρχές του 7ου αιώνα π.Χ. ένα από τα μακεδονικά φύλα, τα οποία είχαν εγκατασταθεί στη Δυτική Μακεδονία , από την Ορεστίδα και την Ελιμιώτιν, έρχεται στην Έδεσσα και ιδρύει την πόλη των Αιγών. Ιδρυτής και αρχηγέτης της δυναστείας των Αργεαδών,Κατά την επίσημη μακεδονική παράδοση, την οποία γνωρίζουν ο Ηρόδοτος και ο Θουκυδίδης, ήταν ο Περδίκκας Α΄.Η Περίοδος από της ιδρύσεως του κράτους μέχρι του τέλους του 6ου αιώνα, είναι σκοτεινή και καλύπτεται από μύθους. Όμως από τον Αμύντα Α΄(540-498) έχουμε ασφαλείς πληροφορίες. Επί Αμύντα η Μακεδονία τέθηκε υπό περσική κυριαρχία. Διάδοχος του Αμύντα ήταν ο Αλέξανδρος ο Α’(498-454 Π.Χ). Οι πηγές αναφέρουν ότι μετείχε στους ολυμπιακούς αγώνες του 496Π.Χ .
Ο Αλέξανδρος διακρίθηκε και κατά τους περσικούς πολέμους. Φιλοδοξούσε όμως να εμφανισθεί μεταξύ των διαπρεπόντων Ελλήνων για να διακριθεί. Πράγμα που έπραξε. Παρουσιάστηκε στην Ολυμπία για να διεκδικήσει το έπαθλο μιας νίκης. Ας αφήσουμε όμως τον πατέρα της ιστορίας , Ηρόδοτο (βιβλ. Ε ,22) να μας τα περιγράψει :
« Έλληνας δε είναι τούτους τους από περδίκκεω γεγονότας, κατάπερ αυτά λέγουσι, αυτός τε ούτω τυγχάνω επιστάμενος και δη και εν τοίσι όπισθε λόγοισι αποδέξω ως εισί Έλληνες, προς δε και οι τον εν Ολυμπίη διέποντες αγώνα ελληνοδίκαι ούτω έγνωσαν είναι. Άλεξάνδρου γαρ αεθλεύειν ελομένου και καταβάντος επ’ αυτό τούτο οι αντιθευσόμενοι ελλήνων εξείργόν μιν, φάμενοι ου βαρβάρων αγωνιστέων είναι τον αγώνα αλλά ελλήνων. Αλέξανδρος δε επειδή απέδεξε ως είη Αργείος, εκρίθη τε είναι έλλην και αγωνιζόμενος στάδιον συνεξέπιπτε τω πρώτω», που σημαίνουν στη σύγχρονη γλώσσα : «τυχαίνει να ξέρω, όπως θα αποδείξω σε άλλο κεφάλαιο του έργου μου, Ότι αυτοί οι απόγονοι του Περδίκκα είναι, όπως και οι ίδιοι ισχυρίζονται, Έλληνες. Αυτό εξάλλου, αναγνωρίστηκε και από τους Ελλανοδίκες της Ολυμπίας, όταν ο Αλέξανδρος ήθελε να πάρει μέρος και οι Έλληνες ανταγωνιστές του προσπάθησαν να τον αποκλείσουν με τον ισχυρισμό ότι οι ξένοι δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν. Ο Αλέξανδρος απέδειξε τότε την Αργεία καταγωγή του κι έτσι αναγνωρίστηκε ως Έλληνας και μπόρεσε να πάρει μέρος στον αγώνα δρόμου, κατά τον οποίο τερμάτισε ταυτόχρονα με τον πρώτο».

Ο αγωνισθείς σε αγώνισμα δρόμου (στάδιον), που ισοφάρισε με τον πρώτο, δεν αναδείχτηκε βέβαια ολυμπιονίκης, αλλά νικητής αγωνίσματος. Αλλά κι αυτό ήταν αρκετό να χειροκροτηθεί και να επευφημηθεί στην Ολυμπία, και να καταστεί γνωστός μεταξύ των Ελλήνων ως ο νικητής Βασιλεύς. Ο Αλέξανδρος δήλωσε ότι καταγόταν από τον Τήμενο, τον Ηρακλείδη τον κατακτητή του Άργους (Η137), Θουκυδίδης (Β99, Ε80).

Ύστερα από αυτά εύλογα αναδύεται η απορία. Ποια σχέση έχουν άραγε οι Αργεάδες Τημενίδες της Μακεδονίας με τους Τημενίδες του Άργους της Πελοποννήσου; Την απάντηση την παίρνουμε πάλι από τον Ηρόδοτο (Α56). «τούτοισι ελθούσι τοίσι έπεσι ο Κροίσος πολλόν τι μάλιστα πάντων ήσθη, ελπίζων ημίονον ουδαμά αντ’ ανδρός βασιλεύσειν Μήδων, ουδ’ ων αυτός, ουδ’ οι εξ αυτού παύσεσθαί κοτε της αρχής. Μετά δε ταύτα εφρόντιζε ιστορέων τους αν Ελλήνων δυνατωτάτους εόντας προσκτήσαιτο φίλους. Ιστορέων δε εύρισκε Λακεδαιμονίους τε και Αθηναίους προέχοντας, τους μεν του Δωρικού γένεος, τους δε του Ιωνικού. Ταύτα γαρ ήν τα προκεκριμένα, εόντα το Αρχαίον το μεν Πελασγικόν , το δε Ελληνικόν έθνος. Και το μεν ουδαμή κω εξεχώρησε, το δε πολυπλάνητον κάρτα. Επί μεν γαρ Δευκαλίωνος βασιλέος οίκεε γην την Φθιώτιν, επι δε Δώρου του Έλληνος την υπό την Όσσαν τε και τον Όλυμπον χώρην, καλεομένην δε Ιστιαιώτιν. Εκ δε της Ιστιαιώτιδος ως εξανέστη υπο Κάδμείων, οίκεε εν Πίνδω Μακεδνόν καλεόμενον. Ενθεύτεν δε αύτις εις την Δρυοπίδα μετέβη, και εκ της Δρυοπίδος ούτος ες Πελοπόννησον ελθόν Δωρικόν εκλήθη». Δηλαδή, « όταν έφτασε και αυτή η απόκριση, ο Κροίσος χάρηκε περισσότερο από κάθε άλλη φορά, μια και δεν πίστευε φυσικά πως ένα μουλάρι μπορεί ποτέ να γίνει βασιλιάς των Μήδων στην θέση ενός ανθρώπου. Ούτε λοιπόν ο ίδιος ούτε και οι απόγονοι του θα έπαυαν ποτέ να έχουν στα χέρια τους την εξουσία. Ύστερα έβαλε μπρός να εξετάζει ποιοι ανάμεσα στους Έλληνες ήταν οι δυνατότεροι, που θα μπορούσε να τους κάνει φίλους. Και ψάχνοντας έβρισκε πως ξεχώριζαν οι Λακεδαιμόνιοι και οι Αθηναίοι, οι πρώτοι ανάμεσα στους Δωριείς, οι δεύτεροι ανάμεσα στους Ίωνες. Γιατί αυτά τα έθνη, ήσαν τα πιο γνωστά, όντας τα παλιά χρόνια το τελευταίο πελασγικό, το πρώτο ελληνικό. Οι Αθηναίοι ποτέ ως τώρα δεν ξεσηκώθηκαν από τον τόπο τους, ενώ οι άλλοι ήσαν πολυπλάνητοι. Γιατί όσο βασίλευε ο Δευκαλίων, κατοικούσαν τη Φθιώτιδα, στα χρόνια πάλι του Δώρου, γιου του Έλληνος, τη χώρα στις πλαγιές της Όσσας και του Ολύμπου που τη λεν Ιστιαιώτιδα. Κι αφότου και από την Ιστιαίωτιδα τους ξεσήκωσαν οι Καδμείοι, κατοικούσαν στην Πίνδο με το όνομα έθνος Μακεδνόν. Από εκεί πάλι άλλαξαν τόπο και πήγαν στη Δρυοπίδα και από τη Δρυοπίδα έφτασαν πια εκεί που είναι, δηλαδή στην Πελοπόννησο, και ονομάστηκαν έθνος Δωρικό». Το «πολυπλάνητον» αναφέρεται γενικά στους Δωριείς και όχι μόνο στους Λακεδαιμονίους. Επίσης στο κείμενο αναφέρεται «το μεν». Δεν πρόκειται για όλους τους Πελασγούς ούτε για όλους τους Ιώνες αλλά πρόκειται ειδικά για τους Αθηναίους, (Α57) «ει τοίνυν ην και παν τοιούτο το πελασγικόν, το Αττικόν έθνος εόν Πελασγικόν άμα τη μεταβολή τη ες έλληνας και την γλώσσαν μετέμαθε».