Πολεμικές συγκρούσεις στη Γράνα.

"ΣΥΓΧΡΟΝΩΣ τότε εις τάς ζ' (Αύγουστου 1821) έφθασε καί ό Πρίγκηψ Κωνσταντίνος Καρατζάς εις τό Μεσολόγγι, όστις προ ήμερων τινών είχε φθάσει εις τό Νεόκαστρον, άλλα δυσαρεστηθείς τό νά έξέλθη εκεί, συμπαρέλαβε κάί τον Νέγρην Θεόδω­ρο ν, διατρίβοντα εκεί κάί μετέβησαν εις τό Μεσο­λόγγι νά ένωθώσι μετά του Μαυροκορδάτου. Έφερε δε κάί ό Καρατζάς μέρος πολεμικής ύλης κάί μερικά τουφέκια. Μεθ' ημέρας δέ τινας έφθασε και ό Άγγλος Γόρδων εις τά Τρίκορφα, κάί έφερε τέσσαρα κανόνια του κάμπου, μέρος μολύβδου κάι 250 τουφέκια. Εις δέ την πολιορκίαν της Τριπολιτζάς έγίνοντο συνεχείς άκροβολισμοί, όταν οί εχθροί έπλησίαζον προς τό μέρος τού στρατοπέδου των Ελλήνων, εις δέ τον κάμπον ελευθέρως έξήρχοντο καθ' ήμέραν σχεδόν έφιπποι και πεζοί, έχο­ντες μεθ' εαυτών γυναίκας κάι παιδία κα'ι φορτηγά ζώα, διά νά συνάξωσι τί βρώσιμον πλην οί Έλλη­νες δέν έδύναντο είς τον κάμπον νά τους βλάψωσι. διά νά τους περιορίσωσιν όποσούν. Όμως έσκαψαν δύο Γράνας είς άρκετόν μήκος, μίαν προς τό μέρος τής θέσεως του Στενού, κάί μίαν προς τό μέρος του Κάψια, όπου οί Έλληνες ιστάμενοι έμπόδιζον τους εχθρούς άπό τό νά έκτείνωνται περαιτέρω εις την πεδιάδα. Μίαν δέ νύκτα έξήλθεν ό Κεχαγιάς πανστρατιά προς τό μέρος του Κάψια, κα διαβάς την Γράναν έφθασε πλησίον του χωρίου Λούκα. Εκεί εύρε τινας στρατιώτας του Καπιτάν Δαγρέ κοιμωμένους, κάί έφόνευσέ τινας εξ αυτών, οι δέ λοιποί έφυγον έμβήκε δέ εις τό χωρίον, και έφόνευσεν ένα ιερέα καί τινας άλλους αδυνάτους ευρι­σκομένους εκεί έσύναξε δέ, όσους καρπούς εύρε και δεμάτια, κάί τά έφόρτωσαν κάί έπέστρεφον. Έλαβον δέ την είδησιν εγκαίρως οί Έλληνες και αμέσως ώρμησαν οί στρατιώται Καρυτινοί μετά του Κολοκοτρώνη κάι άλλοι τινές έκ τών άλλων στρατοπέδων, κάί προλαβόντες έπιασαν την Γρά­ναν ερχομένων δέ τών εχθρών νά περάσουν εκεί­θεν, συνεκροτήθη πόλεμος φρικτός· κάί επειδή άλλοθεν δέν έδύναντο νά περάσουν, μέ τό νά είχον όλα τους τά άλογα μαζί, ώρμησαν είς την Γράναν πολλάκις, και οί Έλληνες έφόνευον εξ αυτών, ώστε τέλος πάντων έμειναν έκεί φονευμένοι υπέρ τους διακόσιους· οί δέ λοιποί, άφού άφησαν πλή­θος φορτηγών ζώων έκεί, επέστρεψαν εις τήν Τριπολιτζάν κατησχυμένοι· μόλις διεσώθη καί ό Κεχαγιάς έκ τού κινδύνου ταύτου. Κάί πολεμικώς μεν τά πράγματα, άγκαλά κάί άτακτα, έπροχώρουν καλώς. Σύστασις δέ πολιτική ουδεμία υπήρχε, ουδέ κοινώς ουδέ κατά μέρος. Όθεν έγραψαν και έκ δευτέρου έκ Τρικόρφων προς τους Προκρίτους τής Πελοποννήσου κάί τών Νήσων, νά συνέλθωσι. Και άρχισαν να έρχονταί τινες εξ αυτών. "