"Και μείζον΄όστις αντί της αυτού πάτρας Φίλον νομίζει,τούτον ουδαμού λέγω." ΣΟΦΟΚΛΗΣ

Τρίτη 21 Απριλίου 2009

Ευρωπαίοι Πρέσβεις και Πρόξενοι-Ελληνική Επανάσταση-Φίλιπος Γκρίν.

"Αν δεν έγινε τούτο, ίκανόν νά καταπνίξη τον Πόλεμον τών Ελλήνων άπό τής πρώτης αρχής του· άν έξ εναντίας παρεδέχθη εις τήν Λαϋμβάχην ή ούδετερότης διά τής όποιας άνεγνωρίζετο πλαγίως ό Πόλεμος είναι όμως γνωστόν, οποίαν οί ευρωπαϊ­κοί στόλοι έδιδον έμμεσον βοήθειαν είς έκείνους του έξηγριωμένου εχθρού τής Ελλάδος είναι γνω­στόν. Οποίας οί έν Κωνσταντινονπόλει Πρέσβεις έδιδον εισηγήσεις ολέθριας είς τήν Όθωμανικήν Πόρταν είναι τέλος πάντων γνωστόν, οποίας οί κατά τήν Μεσόγειον Πρόξενοι, κάί μάλιστα οί τής Αγγλίας, ήκολούθουν κατασκοπεύσεις προς βλάβην τών Ελλήνων, κάί οποίας ένήργουν κάί αυτοί κάί οί στόλοι των προμηθείας υπέρ τών πολιορκουμένων Τούρκων. Ένας τούτων ό έν Πάτραις Φίλιππος Γκριν έζημίωσε τήν Ελλάδα ζημίαν θανάσιμον. Καθ' ην στιγ­μήν οί Τούρκοι τών Πατρών, ελλείποντες τροφών κάί ύδατος, και βεβιασμένοι άπό τάς οικογενείας των, ήρχισαν διαπραγματευόμενοι τήν παράδοσιν του φρουρίου τους ειδοποιεί ούτος τό φθάσιμον του Ίσούφ Πασά είς τό Ρίον, κάί φέρει τήν άνατροπήν του σκοπού των. Άφού δέ ό μεν Ίσούφ Πασάς άπέστειλεν άγνώριστον τον Κεχαγιάν του, προτρέπων την άπόθεσιν των όπλων υπό διαφόρους υπο­σχέσεις, ό δε Γερμανός και οί λοιποί απήντησαν αρνητικώς, ό Φίλιππος Γκρίν, παρατηρήσας τήν άδυνατωτέραν θέσιν τής πολιορκίας, αποστέλλει νυκτός τον διερμηνέα του Βαρθόλδην δια μιας έφολκίδος, κάί οδηγεί τον Ίσούφ Πασάν άμηχανούντα πόθεν να είσβάλη. Διαγελώσης τής ημέρας, παρουσιάζονται εις Πάτρας ό Ίσούφ Πασάς κατά γήν, και κατά θάλασσαν ό άπό του Μούρτου φθάσας Τουρκικός στόλος· εντός τής πόλεως πυρπολουμένης συγκροτείται μάχη παρευθύς οί Έλληνες αναγκάζονται εκ τής αταξίας νά άποσυρθώσιν ή πολιορκία διαλύεται, και προς περισσοτέραν ήθικήν εύχαρίστησιν του Γκρίν οί ευγνώμονες Τούρκοι τον μεν Άναστάσιον Χαμαμηντζόπουλον ρίπτουσι κάτω του φρουρίου, ένα δε Κεφαλλήνα διαπερώσιν εις τον πάσσαλον, και έψήνουσι ζώντα.
Τότε ό Μητροπολίτης Γερμανός, ανώτερος τής αδικαιολογήτου εκείνης συστολής, ή οποία θυσιά­ζει τά δίκαια τών αδυνάτων ενώπιον τών ισχυ­ρών εις πολλάς περιστάσεις, θέλων ν' άποδείξη ότι οί Έλληνες μαχόμενοι υπέρ τής ελευθερίας των θεωρούσιν ως εχθρούς αυτής όχι μόνον τους Τούρκους, άλλά και τους βοηθούς τών Τούρκων, και έλπίζων νά περιορίση τον Φίλιππον Γκρίν άπό τήν εις τό μέλλον έπίβουλον κατά τής Ελλά­δος διαγωγήν του, διεύθυνεν εναντίον τούτου διαμαρτύρησιν, τιμώσαν και αυτόν και τους συνυπογράψαντας Πελοποννησίους τής Αχαΐας. Άλλ' ό Γκρίν «άγρόν ήγόρασε». Διά τής μεταβά­σεώς του είς τήν Ζάκυνθον ήλλαξε μόνον τόπον και όχι τρόπον. Ξεμακρυσμένος δεν είχε πλέον νά οδηγήση υπέρ τών Πατρών κανένα Ίσούφ Πασάν έσύστησεν όμως Έταιρίαν κερδοσκοπικήν μετά του Άγγλου Ούλλ, προμηθεύων έκ τών αναγ­καίων μέσων τους πολιορκουμένους είς τήν Άκρό-πολιν τών Πατρών, τό Ρίον, Άντίριον και τήν Ναύπακτον Τούρκους. Προς όνειδος αιώνιον σημειούμεν κάί τον συμμέτοχόν του Αθηναίον Ρουμανέλην. Τών Πατραίων Ελλήνων τον πολυχρόνιον έκπατρισμόν, τήν μεγίστην δυστυχίαν και τον έξαφανισμόν τών ύποστακτικών των θεωρούμεν είς τούτους. Ή περί ης ό λόγος επιβουλή τού Φιλίππου Γκρήν έξηγήθη συστηματικωτέρα, ότε Αγγλική τις μοίρα κατέλαβε κάί μετέφερεν είς τήν Ζάκυνθον τέσ­σαρα πλοία τών Γαλαξιδιωτών, διότι συνέλαβον ούτοι είς τήν Άκράταν, φυλάττοντες τήν διά θα­λάσσης πολιορκίαν, τό ύπό Ίονικήν σημαίαν πλοίον του Ιωάννου Μεσσίνη. Προγενέστερον τοιούτον παράδειγμα και παράδειγμα μάλιστα αίματηρόν, αναφέρει ό Μητροπολίτης Γερμανός κατά τών ιδίων Γαλαξιδιωτών, τών οποίων μόλις έδυνήθη νά ένεργήση τήν έλευθερίαν. Και αποδει­κνύεται, ότι τά τοιαύτα κινήματα τών Άγγλων έτεινον εις τον σκοπόν του νά έξασθενήσωσι τήν ναυτικήν δύναμιν του Γαλαξιδίου, είς τήν κατα­στροφήν τής οποίας συνώδευσαν μάλιστα τον ύπό του Καραλή διοικούμενον όθωμανικόν στόλον. Προείπομεν, όποίον έπνοον ένθουσιασμόν οί Επτανήσιοι υπέρ τής Πατρίδος, κάί ποίαν ελαβον έμψύχωσιν έκ τών Προκηρύξεων του Μητροπολί­του Γερμανού ειδήμονες όλοι τών ενεργειών τής Εταιρίας. Ό Κωνσταντίνος Μεταξάς, Ί. Φωκάς, Γ. Φωκάς, Ά. Μεταξάς, Εύαγγέλης Πανάς, Διονύσιος Σεμπρικός κάί Παναγιώτης Στρούζης άποβαίνουσιν είς τήν Ήλιδα έχοντες ώς 300, και επιθυμούν νά μεταβώσιν είς τήν πολιορκίαν τών Πατρών άλλ' ό Γερμανός μετά του Ά. Ζαίμη, θεωρών αδύ­νατον τήν κατά του φρουρίου άποφασιστικήν προσβολήν, εν όσω έμενον άπολιόρκητοι οί μάχι­μοι Λαλαίοι, τους προτρέπει, άποστείλας τον Ν. Γερακάρην, νά έκστρατεύσωσι εκεί, και ούτω κατορθούται ή περιώνυμος μάχη τών 13 Ιουνίου, κατά τήν οποίαν ήρίστευσαν οί μεγάθυμοι Έπτανήσιοι. Άλλ' ενώ οί πιστοί ούτοι ομογενείς έξεπλήρουν τά χρέη των με τοιούτον ζήλον, ή Αγγλική θέλησις τους αποκηρύττει δια τής Προκηρύξεως των 18 Ιουλίου 1821, δημεύουσα τήν ίδιοκτησίαν των, διότι το φέρσιμόν τους έναντιείτο εις τάς αρχάς τής ούδετερότητος, ως να έσυμφώνει μ' αύτάς εκείνο του Γκρίν. Ποία καπηλεία λέξεων και ιδεών! Άλλ' ή ιδία δεν ήρκέσθη ώς έδώ έκγυμνώνει άπό τά όπλα των τους Ιονίους διά τής βίας κάί τών στρατοδικείων, Ιερείς του Υψίστου σεβά­σμιοι ξυρίζονται τό ήμισυ πρόσωπον προς κοινήν καταισχύνην, και ξυλίζονται απάνθρωπους κάί δημοσία προς χειρότερον σκάνδαλον. Κάι όμως, ενώ οί Ιόνιοι κλείνονται εις τάς νήσους των, διά νά μή συμμεθέξωσι με τους Άποστάτας, αί νήσοι των άνοίγουσι τάς άγκάλας των, διά νά ύποδεχθώσι τους Άποστάτας. Άλλη παράδοξος καπηλεία τής Αποστασίας! Οί Έλληνες τής Πελοποννήσου, τής Στερεάς και τών Ιονίων είναι τιμωρητέοι εις τήν Ελλάδα, και μόναι αί νήσοι παρίστανται το καθαρτήριον πυρ του πολιτικού εγκλήματός των. Ό διωγμός και ή φιλανθρωπία λαμβάνουσιν ήδη εις το λεξικόν τής πολιτικής τήν αυτήν σημασίαν, κάί τείνουσιν εις τό ίδιον πνεύμα τής επιβουλής, άφορώσης τήν άδυναμίαν τών Ελλήνων και τήν πιθανοτέραν έλπιζομένην καταστροφήν των. Πλέον ή δύναμις τοου Θεού τής Δικαιοσύνης έν ασθενεία τελειούται. Πολύτιμοι διά τον νουν κάί τον ζήλον των Επτανήσιοι είδον, ότι ή πατρίς των γινομένη τό άσυλον τών προσφύγων ανδρών δύ­ναται βαθμηδόν νά στερήση τήν Ελλάδα μεγάλου μέρους τούτων, κάί νά ζημιώση τον Πόλεμόν της. Διά ν' άποφύγωσι λοιπόν τό όνειδος τούτο, και διά νά κατασταθώσιν άπ' εναντίας βοηθητικοί εις τήν φίλην των έλευθερίαν, μετεχειρίσθησαν τρό­πον πολιτικόν δίδοντες προς τήν Κυβέρνησίν των τους λόγους, διά τους οποίους δεν έγγυώντο καμμίαν άσφάλειαν εσωτερικής ησυχίας τών νήσων, δεχόμενων τους Άποστάτας. Κατωρθώθη τοιουτο­τρόπως ό ωφέλιμος σκοπός του νά γίνωνται δεκτά μόνο τά αδύνατα μέλη τών γυναικών, παίδων και γερόντων και ν' άκολουθώσι τό στάδιόν των οί άνδρες ελεύθεροι από εν βάρος, τό όποίον έγέννησεν ουσιωδώς τήν καταστροφήν τών εντοπίων Τούρκων κατά τήν πρώτην περίοδον του πολέμου. Άλλ' εις αυτήν του λόγου τήν περίοδον φθάσαντες, όφείλομεν νά μνημονεύωμεν, προς τιμήν τών Ελλήνων Επτανησίων, ότι ή προς τάς οικογε­νείας τών μαχόμενων συνάδελφων των αγάπη και φιλοξενία κατέχει σχεδόν εις τήν νέαν Έλληνικήν Ίστορίαν τήν θέσιν, τήν οποίαν απολαμβάνει εις τήν παλαιάν εκείνη τών Τροιζηνίων προς τους Αθηναίους επί του Ξέρξου. Πρόθυμοι εις τήν πρώ­την πρόσκλησιν τής Πατρίδος διά του Μητροπολί­του Γερμανού, πιστοί εις εαυτούς, ώς κάι επί τών 1769, κάί ζηλωταί διάπυροι τής ευτυχούς τύχης ενός τόπου, του όποιου άποτελούσει μέρος ζωηρόν, ίσχυρόν και γνήσιον, οί Επτανήσιοι, άν και ήδη ύπό τήν Άγγλικήν προστασίαν και θέλησιν υπάρχοντες, όχι μόνο προσέφερον κάί τά πλοία των εις τάς αρχάς και θύματα υπέρ τους τρισχιλίους καθ' όλην του πολέμου τήν διάρκειαν, άλλά και διά χρημάτων και δι' εφοδίων παντός είδους μεγάλων ποσοτήτων συνέδραμον τό μέγα τής Πολιτικής Παλιγγενεσίας μας έργον μ' όλας τάς αύστηράς δυσκολίας, όσαι τους περιεστοίχουν. Οί Επτανήσιοι, παρουσιάζοντες τό ηθικόν θέατρον του ταλαντευομένου διά πολυετίαν Πολέμου εις τάς νίκας μας έδοξολόγησαν πάντοτε τήν ίσχύουσαν τους ελληνικούς βραχίονας παντοδυναμίαν του Υψίστου, διά τάς αποτυχίας μας έβυθίσθησαν περιοδικώς εις τήν πλέον άπαρηγόρητον λύπην, κα τήν λύπη των ηύξανεν αυτή ή πολιτική κατάστασίς των, προβάλλουσα ανυπέρβλητους φραγ­μούς εις τον ενθουσιασμό ν των. Οί Επτανήσιοι, τιμώντες τήν Ελλάδα, διότι έπαρουσίασαν τον Μαρκόπουλον, τον Ίωάννην Φωκάν, τον Γεράκην, τον Χωραφάν, τον Βάλσαμον, τον Λούζην, τους Χαρβουρέους, τον Δελατέτζιμαν, τον Μελισσηνόν, τον Ήλίαν Μηνιάτην, τον Δαμοδόν (Κεφαλλήνας), τον Εύγένιον (Βούλγαρην), τον Θεοτόκην (έκ Κέρκυρας) και τόσους άλλους, ουχ ήττον ύψωσαν και τελευταίον την τιμήν του ελληνικού ονόματος δια του Ιωάννου Καποδί­στρια. Συστρατιώται κατά διαφόρους μάχας, είδομεν εις αυτούς τον μεγάθυμον άνδρα, τον άρίτολμον στρατιώτη ν κάι τον μισοτύραννον πατριώτην είδομεν είς αυτούς τον χαρακτήρα τής πί­στεως και τής σταθερότητος, καί την έπαινετήν ύπεροψίαν εις τάς καταχρήσεις και τάς άλλας άτίμους ίδιωφελείας."
Ι. Φιλήμων
Παλαιών Πατρός Γερμανός
Απομνημονεύματα

Δεν υπάρχουν σχόλια: