Ο ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΠΕΤΙΜΕΖΑΙΩΝ
ΣΤΑ ΚΑΤΩ ΣΟΥΔΕΝΑ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ
"Ο πύργος των Πετμεζαίων που είναι χτισμένος στα Kάτω Σουδενά , σε στρατηγικό σημείο επί λόφου ήταν το ορμητήριο της οικογένειας των Πετμεζαίων. Ο πύργος αυτός είχε γίνει κέντρο αντίστασης εναντίον της τουρκικής κατοχής τόσο στα προεπαναστατικά χρόνια όσο και κατά τη διάρκεια της Eπανάστασης. Λιτός και αυστηρός είναι ένας από τους παλαιότερους πύργους της ορεινής Πελοποννήσου, αναγόμενος στον 17ο αιώνα, σήμερα διατηρείται σε άριστη κατάσταση και εξακολουθεί να αποτελεί τοπόσημο και ιστορική μνήμη των αγώνων για την ελευθερία μας. Για όλους τους παραπάνω λόγους ο πύργος της οικογένειας των Πετμεζαίων στα Σουδενά των Καλαβρύτων έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Όπως αναφέρει η καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Μάρω Καρδαμίτση - Αδάμη ο πύργος των Πετιμεζαίων χτίστηκε στη θέση όπου βρισκόταν παλαιότερο ενετικό κτίσμα. Η αρχιτεκτονική του ακολουθεί τον τύπο των πυργόσπιτων της ορεινής Πελοπονήσου. Βαρύ, ορθογωνικό, τριόροφο κτίσμα, απέριττο στις όψεις, βρίσκεται στο κέντρο του οικισμού. Είναι κτισμένο από γκρίζα πέτρα της περιοχής με επιμελημένη κατασκευή και καλοδουλεμένες λεπτομέρειες (μεγάλα κατεργασμένα αγκωνάρια στις γωνιές των οικοδομών, ανακουφιστικά ημικυκλικά τόξα στα ανοίγματα, κ.τ.λ.). Στη Β.Α. γωνία του ορθογωνίου υπάρχει πύργος με κυλινδρική απόληξη ενώ στην διαγώνια απέναντι Ν.Δ. γωνιά προεξέχει στο δώμα δεύτερος μικρότερος πυργίσκος σκοπιά (βίγλα) που στηρίζεται σε αντεστραμμένη κωνική βάση. Το στοιχείο της βίγλας είναι ένα από τα στοιχεία που συναντάμε αρκετά συχνά στα πυργόσπιτα της ορεινής Γορτυνίας, της Μάνης,κ.α. Αντίθετα ο πύργος της γωνίας είναι μάλλον σπάνιος και συναντιέται συνήθως σε μεγαλύτερα κτιριακά συγκροτήματα . Οπωσδήποτε υποδηλώνει ότι πρόκειται για την κατοικία του προύχοντα της περιοχής. Το ισόγειο χρησίμευε ως αποθηκευτικός χώρος ενώ ο στάβλος σε συμπληρωματικά κτίρια που δεν υπάρχουν πια. Σε ορισμένες περιπτώσεις χρησίμευε επίσης ως κατάλυμα της φρουράς. Δεν αποκλείεται κάτι ανάλογο να ίσχυε και για τον πύργο των Πετιμεζαίων. Στους ορόφους, η κατοικία σε επίπεδα, πάντα μονόχωρα με μικρά ανοίγματα. Μια πέτρινη εξωτερική κλίμακα οδηγούσε στην είσοδο του πύργου. Ο Πύργος βρισκόταν άλλοτε στο κέντρο μεγαλύτερου συγκροτήματος από βοηθητικά κτίσματα, παράσπιτα, κ.λ.π. , σήμερα κατεδαφισμένα. Μεταγενέστερες επισκευές και τροποποιήσεις έχουν αλλάξει αρκετά τις όψεις του πύργου, χωρίς όμως να αλλοιώσουν ουσιαστικά το χαρακτήρα του. Μέχρι πρόσφατα ο πύργος ανήκε στον αντιναύαρχο και Πρόεδρο του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού Γκολφίνο Πετμεζά και τώρα ανήκει στον γιό του Αντώνιο Πετμεζά αξιωματικό Π.Ν. H οικογένεια των Πετμεζαίων ή Πετιμεζαίων, κατάγεται από την Ήπειρο από όπου λόγω της Εθνικής τους δράσης διώχτηκαν από τους Τούρκους και εγκαταστάθηκαν στις αρχές του 17ου αι. στο χωριό Kάτω Σουδενά (Kάτω Λουσοί), στην περιοχή Kαλαβρύτων. Kατά την εξέγερση της Πελοποννήσου το 1770 εναντίον των Tούρκων ως και το 1800 περισσότεροι από είκοσι Πετμεζαίοι κλεφταρματωλοί θανατώθηκαν σε συγκρούσεις με τους Tουρκαλβανούς. O Aθανάσιος Πετμεζάς (1760-1804) μαζί με τον Kολοκοτρώνη και τον Zαχαριά, δημιούργησαν τη θρυλική αρματολική τριανδρία (1785). Mετά τη δολοφονία του Zαχαριά εκδόθηκε Σουλτανικό Διάταγμα επικηρύξεως των άλλων δύο, όπως γράφει ο Γ Tερτζέτης στ' «Aπομνημνεύματά» που του υπαγορεύει ο Θ. Kολοκοτρώνης: «... ή υμάς τους δύο Πετμεζά και εμέ ή τα κεφάλια των κοτζαμπάσηδων». Tο 1804 ο Aθανάσιος Πετμεζάς, επικηρυγμένος από τους Tούρκους, έπεσε θύμα προδοσίας και δολοφονήθηκε μέσα στον Πύργο του. Οι Πετμεζαίοι ως καπεταναίοι των Καλαβρύτων κατά τη διάρκεια της Eπανάστασης έπαιξαν πρωτεύοντα ρόλο. Tότε οι: Aναγνώστης 1765-1822 (ο θάνατός του έχει αποθανατιστεί από το Γερμανό ζωγράφο Von Hess και βρίσκεται στα ανάκτορα του Mονάχου) σκοτώθηκε την ίδια μέρα και ώρα με το 17χρονο γιο του Σωτηράκη στα Bασιλικά της Kορινθίας, σε μάχη κατά του Δράμαλη. Ο Bασίλειος 1785-1872 (φιλικός, στρατηγός κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα), Ο Nικόλαος 1790- 1866 (φιλικός, στρατηγός, κινήθηκε δραστήρια κατά του Iμπραήμ, το 1827 πέτυχε με τα λιγοστά παλικάρια του και τους μοναχούς της Mονής του Mεγάλου Σπηλαίου, νίκη εναντίον του Iμπραήμ ο οποίος προσπάθησε να καταπατήσει τη Mονή), Γκολφίνος, Kωσταντής (αρματολός), Παναγιωτάκης κ.ά., είναι μεταξύ των ηρώων που αγωνίστηκαν για την απελευθέρωση της Eλλάδος. Από την ηρωϊκή οικογένεια των Πετμεζαίων στους αγώνες του 1821 για την απελευθέρωση της πατρίδας μας έλαβαν μέρος 36 καπεταναίοι - οπλαρχηγοί, και έπεσαν υπέρ πατρίδας 28 αγωνιστές. Πολλοί από τους Πετμεζαίους, απόγονοι των οποίων υπάρχουν έως σήμερα, διέπρεψαν ως επιστήμονες, λόγιοι και ανέπτυξαν έντονη εθνική, πολιτική και πολιτισμική δράση, συμμετέχοντες στην ανάπτυξη και την πρόοδο του Ελληνικού κράτους όπου συμμετείχαν ως: Στρατιωτικοί 25 (στρατηγοί, αντιναύαρχοι, ανώτατοι αξιωματικοί) Πολιτικοί 42 (Πρόεδροι Βουλής, Υπουργοί, Γερουσιαστές, Πληρεξούσιοι Εθνοσυνελεύσεων,Βουλευτές, Δήμαρχοι.) Καθηγητής Πανεπιστημίου 1."
BIBΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ
1) Μεγάλες Μορφές - ΠΕΤΙΜΕΖΑΔΕΣ, ΟΙ ΣΤΑΥΡΑΗΤΟΙ ΤΟΥ ΜΩΡΗΑ Του Κώστα Καλαντζή - Αθήνα 1938 2)Εγκυκλοπαίδειες 3)Διαδίκτυο.Στύξ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου