"Φθάσαντες, ώς είρηται, έκ Βερβαίνων εις τό στρατόπεδον, έλθόντος καί τού Υψηλάντη, μετά παρέλευσιν ήμερων τινών ήλθε μία τριμελής επιτροπή απεσταλμένη από τούς πολιορκητάς της Μονεμβασίας, να άναγγείλη εις την Γερουσίαν, ότι οί πολιορκούμενοι Όθωμανοί, φθάσαντες εις άπελπισίαν έκ τού στενού αποκλεισμού, της πείνης κτλ. έξαιτούνται νά παραδοθούν εις τήν Αρχήν τού έθνους δια μιας συνθήκης. Τούτο μαθών ό Υψηλάντης και οί παράσιτοί του οίκειοποιήθη αυτεπαγγέλτως τήν ύπερτάτην Αρχήν καί απεφάσισε νά στείλη αυτός άντιπρόσωπόν του νά περιλάβη το φρούριον καί τά λάφυρα έπ' ονόματί του. Ή Γερουσία καί άπαντες οί προύχοντες τού ήρνήθημεν αυτό τό δικαίωμα, καθότι τοιούτον μήτε είχε, μήτε τό έθνος του τά έχορήγησεν. Ό Υψηλάντης, κολακευόμενος από τούς, ώς είρηται, παρασίτους του, άψηφήσας τάς δικαίας ημών παρατηρήσεις, ώς μικρού πνεύματος άνθρωπος, έδιόρισε δι' ύψηλού διατάγματός του τον Άλέξανδρον Κατακουζηνόν, τον Κάντιαν καί ένα άλλον Κεφαλλήνα καί τούς έξαπέστειλεν ευθύς διά νά παραλάβουν τό φρούριον έξ ονόματός του, νά διορίσουν αυτοί φρουρόν καί νά τό εφοδιάσουν μέ τροφάς καί νά τό καθέξουν. Τό βήμα τούτο του Υψηλάντη έδωκεν ετι μεγαλυτέρας υπόνοιας εις τούς προύχοντας της Πελοποννήσου, οίτινες συνεννοηθέντες καί συσκεφθέντες μετά τής Γερουσίας άπεφασίσαμεν νά διάταξη αύτη νά παραδοθή τό φρούριον εν ονόματι του έθνους, άλλ' αυτός ό πανούργος Φαναριώτης, άπατήσας τούς αθώους πολιορκητάς, εισήλθεν εις τό φρούριον καί άνταμώσας τούς μπέηδες και αγάδες (γνωρίζων καλώς τήν τουρκικήν διάλεκτον), κατώρθωσε διά δολίων μέσων καί τρόπων καί έκαμε συνθήκας με τούς Τούρκους, ώς πρίγκιψ κατακτητής και αντιπρόσωπος τού πρίγκιπος ήγεμόνος της Ελλάδος Υψηλάντη, καί παρεδόθηκαν εις αυτόν καί του έδωκαν αρκετή ποσότητα πολυτίμων λίθων, μαργαριτών καί άλλων ειδών, νά τούς σώση δήθεν τήν ζωήν. Καί ούτως τούς έμβαρκάρησεν κατά τήν συνθήκην καί τούς εστειλεν είς τήν Μικράν Άσίαν αβλαβείς καί ό Κατακουζηνός ύπέστρεψεν εις τά Τρίκορφα. Τό περιστατικόν όμως τούτο τής επιτυχίας ενίσχυσε τον Ύψηλάντην καί τούς κόλακας καί παρασίτους του, καί τούς έσκλήρυνεν έτι μάλλον καθ' ημών καί επήραν τό μέτρον, ότι θέλουν δυνηθή νά άρπάσουν τήν υπερτάτην Αρχήν, έπιφυλαττόμενοι νά επιτύχουν τήν άρμοδιωτέραν πε-ρίστασιν μετά τήν άλωσιν τής Τριπολιτσάς.
Βλέποντες λοιπόν τήν ματαιότητα καί δοξομανίαν αύτού τού ανθρώπου, διά νά έμπορέσωμεν νά τον άποσπάσωμεν άπ' όσους τυχοδιώκτας καί κακούργους ερχόμενους άπό τήν Εύρώπην καί άπό διάφορα μέρη τόυ κόσμου καί συνεσωρεύοντο προς αυτόν ώς κέντρον τών τοιούτων διά νά κάμη έκαστος συμφέροντα δι' αύτού ίδια, καί νά τον έπαναφέρωμεν εις τήν όδόν του καθήκοντος, συσκεφθέντες άπαντες οί ευρεθέντες εις τό στρατόπεδον καί εις τήν Ζαράκοβαν πρόκριτοι τών επαρχιών μετά τής Γερουσίας (έκτός τών τής Αχαίας, οίτινες έπησχολούντο εις τήν πολιορκίαν τών Πατρών), διά νά κάμωμεν καί τήν τελευταίαν άπόπειραν, έκάμαμεν ένα διοργανισμόν διοικητικόν καί στρατιωτικόν, είς είδος συντάγματος Δημοκρατικού, (καθόσον αί τότε γνώσεις μας ήδύναντο), καί τον παρεδέχθημεν άπαντες ομοφώνως, ό όποίος είναι ώς εξής, κααθόσον ενθυμούμαι:
Νά διορισθή άπό πάσαν έπαρχίαν ένας σύμβουλος εκλεγμένος άπό τον λαόν (διά ψηφοφορίας), κατά πλειονοψηφίαν, όλοι είκοσι τέσσαρες άπό τάς 24 επαρχίας τής Πελοποννήσου.
Να διορισθή εις αυτό τό σώμα μέ δύο ψήφους ό Υψηλάντης, πρόεδρος και ό Πετρόμπεης αντιπρόεδρος. Αύτοι να κυβερνούν πολιτικώς και στρατιωτικώς και νά αποφασίζουν καθ' όλα δια πλειονοψηφίας. Τον ύπεγράψαμεν όλοι ευχαρίστως άνευ ουδεμίας αντιρρήσεως. Έπειτα έπροσκαλέσαμεν τον Άναγνωσταράν, Παπαφλέσιαν και Κολοκοτρώνην δια νά υπογράψουν, και βλέποντες τους προκρίτους δλων τών έπαρχιών υπογεγραμμένους, άκοντες υπέγραψαν και αυτοί, αλλά συγχρόνως υπήγον εις τον Υψηλάντην και τον κατέπεισαν μυστικώς νά μήν τό παραδεχθή.
Τήν επαύριον έδιορίσαμεν μίαν επταμελή έπιτροπήν και τον υπήγεν εις τον Ύψηλάντην νά τον προτρέψουν και παρακαλέσουν νά δεχθή αυτόν προσωρινώς, και εις τήν μέλλουσαν συνέλευσιν νά του υποσχεθούν ότι θέλομεν το δώσει έκτασιν δυνάμεως. "Αμα λοιπόν τού τον έδωκαν και τον άνέγνωσε μέ μεγάλην άδημονίαν, τους άπήντησεν ότι είναι αδύνατον νά δεχθή άλλον διοργανισμόν από εκείνον όπου τους έπαρουσίασεν εις τήν Βέρβαιναν, και ότι επιμένει νά παραδεχθούν αυτόν, και τέλος έστάθη αδύνατον νά τον αφήσουν οί κόλακες και τυχοδιώκται νά συγκατανεύση. Υπέστρεψε λοιπόν ή επιτροπή άπρακτος, μάς παρέδωκε τον διοργανισμόν και άπαντες εκ συμφώνου τον παρεδώκαμεν εις τον Άναγνώστην Δεληγιάννην, ως παρακαταθήκην, νά τον φυλάττη και ούτως έτελείωσε και αυτή ή σκηνή.
"Πηγές: Κανέλλου Δεληγιάννη-Απομνημονεύματα.
Βλέποντες λοιπόν τήν ματαιότητα καί δοξομανίαν αύτού τού ανθρώπου, διά νά έμπορέσωμεν νά τον άποσπάσωμεν άπ' όσους τυχοδιώκτας καί κακούργους ερχόμενους άπό τήν Εύρώπην καί άπό διάφορα μέρη τόυ κόσμου καί συνεσωρεύοντο προς αυτόν ώς κέντρον τών τοιούτων διά νά κάμη έκαστος συμφέροντα δι' αύτού ίδια, καί νά τον έπαναφέρωμεν εις τήν όδόν του καθήκοντος, συσκεφθέντες άπαντες οί ευρεθέντες εις τό στρατόπεδον καί εις τήν Ζαράκοβαν πρόκριτοι τών επαρχιών μετά τής Γερουσίας (έκτός τών τής Αχαίας, οίτινες έπησχολούντο εις τήν πολιορκίαν τών Πατρών), διά νά κάμωμεν καί τήν τελευταίαν άπόπειραν, έκάμαμεν ένα διοργανισμόν διοικητικόν καί στρατιωτικόν, είς είδος συντάγματος Δημοκρατικού, (καθόσον αί τότε γνώσεις μας ήδύναντο), καί τον παρεδέχθημεν άπαντες ομοφώνως, ό όποίος είναι ώς εξής, κααθόσον ενθυμούμαι:
Νά διορισθή άπό πάσαν έπαρχίαν ένας σύμβουλος εκλεγμένος άπό τον λαόν (διά ψηφοφορίας), κατά πλειονοψηφίαν, όλοι είκοσι τέσσαρες άπό τάς 24 επαρχίας τής Πελοποννήσου.
Να διορισθή εις αυτό τό σώμα μέ δύο ψήφους ό Υψηλάντης, πρόεδρος και ό Πετρόμπεης αντιπρόεδρος. Αύτοι να κυβερνούν πολιτικώς και στρατιωτικώς και νά αποφασίζουν καθ' όλα δια πλειονοψηφίας. Τον ύπεγράψαμεν όλοι ευχαρίστως άνευ ουδεμίας αντιρρήσεως. Έπειτα έπροσκαλέσαμεν τον Άναγνωσταράν, Παπαφλέσιαν και Κολοκοτρώνην δια νά υπογράψουν, και βλέποντες τους προκρίτους δλων τών έπαρχιών υπογεγραμμένους, άκοντες υπέγραψαν και αυτοί, αλλά συγχρόνως υπήγον εις τον Υψηλάντην και τον κατέπεισαν μυστικώς νά μήν τό παραδεχθή.
Τήν επαύριον έδιορίσαμεν μίαν επταμελή έπιτροπήν και τον υπήγεν εις τον Ύψηλάντην νά τον προτρέψουν και παρακαλέσουν νά δεχθή αυτόν προσωρινώς, και εις τήν μέλλουσαν συνέλευσιν νά του υποσχεθούν ότι θέλομεν το δώσει έκτασιν δυνάμεως. "Αμα λοιπόν τού τον έδωκαν και τον άνέγνωσε μέ μεγάλην άδημονίαν, τους άπήντησεν ότι είναι αδύνατον νά δεχθή άλλον διοργανισμόν από εκείνον όπου τους έπαρουσίασεν εις τήν Βέρβαιναν, και ότι επιμένει νά παραδεχθούν αυτόν, και τέλος έστάθη αδύνατον νά τον αφήσουν οί κόλακες και τυχοδιώκται νά συγκατανεύση. Υπέστρεψε λοιπόν ή επιτροπή άπρακτος, μάς παρέδωκε τον διοργανισμόν και άπαντες εκ συμφώνου τον παρεδώκαμεν εις τον Άναγνώστην Δεληγιάννην, ως παρακαταθήκην, νά τον φυλάττη και ούτως έτελείωσε και αυτή ή σκηνή.
"Πηγές: Κανέλλου Δεληγιάννη-Απομνημονεύματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου