Μάχη και κυρίευσις της Μονής του «Αγίου Σεραφείμ» τουπίκλην «Δουμπώ» και του Στεβενίκου.
Εστράτευσε λοιπόν την εικοστήν πέμπτην Οκτωβρίου, καθ' ην προ δύο ετών και ο αοίδιμος Καραϊσκάκης φθάσας εις τους πρόποδας του Ελικώνος και χωρίον Χόστια, εύρεν εκατόν τριάκοντα Τούρκους, οίτινες φοβηθέντες κατέφυγαν εις την Μονήν του Δουμπώ, όπου, κατ' επιταγήν, τους επολιόρκησαν τριακόσιοι Έλληνες υπ' οδηγίαν του χιλιάρχου Μορφοπούλου, καθ' μεθ' ημέρας πέντε παραδώσαντες τα όπλα και χρήματα όσα έφεραν, απελύθησαν διευθυνθέντες εις Λιβαδείαν. Ο Στρατάρχης την επιούσαν αναβάς τον Ελικώνα εκ του μεσημβρινού μέρους κατέβη εις τους βορείους πρόποδάς του, όπου κείται το χωρίον Στεβενίκος, το οποίον εφυλάττετο από εκατόν δέκα Τούρκους και τριάκοντα υπομισθίους Έλληνας, αρχηγός των οποίων ήτον Ιωάννης τις Ζεληνιώτης' τούτους άπαντας, ορμήσαντες οι Έλληνες εις τα οχυρώματα, εκυρίευσαν μετά δέκα λεπτών πεισματώδη μάχην, φονεύσαντες εξ αυτών τεσσαράκοντα τρεις, εκ δε των Ελλήνων έπεσεν είς και δύο επληγώθησαν ακινδύνως.
Η άλωσις του Στεβενίκου, ούσα θέσις οχυρά, επροξένησε δειλίαν και εις τας άλλας' δηλαδή, της Λιβαδειάς, Διστόμου, Αμφίσσης, Δαυλίδος και Τουρκοχωρίου' την επιούσαν έπεμψεν ο Στρατάρχης τον Δυοβουνιώτην με την χιλιαρχίαν του διά να πολιορκήση την Άμφισσαν' ενώ διέβαινε πλησίον του Διστόμου, επιμείνας μικρόν ανήγγειλεν εις τους Τούρκους, ότι επιθύμει να συνομιλήση μετ' αυτών, αν έχωσιν ευχαρίστησιν' η δοκιμή του αύτη ευδοκίμησε, διότι αμέσως εστάλησαν πέντε διά συνομιλίαν, προς τους οποίους είπε τα εφεξής.
«Επειδή και είσθε Αλβανοί και με το να έχωμεν μαζί σας παντοτινήν σχέσιν και φιλίαν, σας συμβουλεύω ν'αφήσετε το Δίστομον και υπάγετε εις την Λαμίαν, πριν έλθη ο Στρατάρχης με το πολύ στράτευμα' διότι τότε και να παραδοθήτε, μέλλετε να χάση τουλάχιστον τα όπλα, τώρα όμως σας αφήνω ελευθέρους να λάβετε όλα σας τα πράγματα' κυττάξετε πόσα έπαθον όσοι εκλείσθησαν εις το μοναστήριον Δουμπώ' ηκούσατε την άλωσιν του Στεβενίκου και σκοτωμόν των Τούρκων όλα ταύτα πρέπει να σας γίνουν μαθήματα και όχι παθήματα' συμβουλευθήτε λοιπόν το συμφέρον σας και δότε μοι ταχείαν απάντησιν».
Επιστρέψαντες οι απεσταλμένοι και συμβουλευθέντες όλοι ομού, ενέκριναν να βάλωσιν εις ενέργειαν την συμβουλήν του Δυοβουνιώτου' τω απεκρίθησαν αμέσως ότι είναι έτοιμοι ν' αφήσουν την θέσιν των και διαβώσιν εις την Λαμίαν, παρακαλούσι δε προς τούτοις να εμπεριέχεται εις την αυτήν συμφωνίαν και η φρουρά της Δαυλίδος, το οποίον εδέχθη ευχαρίστως, και ούτω την δευτέραν ημέραν ανεχώρησαν διά την Λαμίαν, αυτός δε αφήσας Ελληνικήν φρουράν εις το Δίστομον διευθύνθη εις Αμφισσαν' οι Τούρκοι αντέστησαν διά τινας ημέρας, η διά συνθήκης όμως κυρίευσις της Λιβαδειάς, Διστόμου και Δαυλίδος εδειλίασαν και τούτους (όντας εμπόρους μάλλον, ή στρατωτικούς, καρπουμένους όλα τα προϊόντα της επαρχίας Αμφίσσης) εις βαθμόν, ώστε να ζητήσωσι συνθήκην με την διαφοράν ότι το φρούριον εις μόνον τον Υψηλάντην να παραδώσωσιν' ειδοποιηθείς περί τούτου παρά του χιλιάρχου, έπεμψεν τον υπασπιστήν του Γεώργιον Σκούφον, όστις ενταμώς με τον πολιορκητήν παρέλαβον αυτό, οι δε Τούρκοι διέβησαν αβλαβείς εις Λαμίαν και Θεσσαλίαν.
Μετά τον από Στεβενίκου αναχωρισμόν του Δυοβουνιώτου, ο Υψηλάντης συνεκρότησε πολεμικόν συμβούλιον, διά ν' αποφασίση την οποίαν εσύμφερε ν' ακολουθήση οδοιπορίαν' η διαφιλονείκησις διήρκησεν υπέρ τας δύο ώρας, χωρίς να γίνη η σύμφωνος απόφασις' διότι, οι μεν Στρατάρχης, Γιώτης Δαγκλής, Κούστας Μάκκος και Χρ. Περραιβός εγνωμοδότουνότι συμφέρει να κυριεύσωσι πρώτον τα παράλια του Κορινθιακού Κόλπου μέχρις Αμφίσσης, δεύτερον τας Θερμοπύλας, τας οποίας οχυρώσαντες ασφαλώς, διά να μην εισέλθη άλλη δύναμις εκ της Θεσσαλίας, να κτυπήσωσι έπειτα το κέντρον' δηλαδή, Λιβαδείαν, Θήβας και Ατττικήν' οι χιλίαρχοι Μαυροβουνιώτης, Μορφόπουλος και λοιποί συναξιωματικοί εγνωμοδότησαν να κυριεύσωσι πρώτον την Λιβαδείαν υπερισχύσασα η πλειοψηφία ενέκρινε ταυτοχρόνως να πέμψωσι τον Μαυροβουνιώτην με την χιλιαρχίαν του να δοκιμάση εκ του πλησίον το φρόνημα των' η του Δουμπώ και Στεβενίκου νίκη, η παράδοσις του Διστόμου και Δαυλίδος, ως προείρηται, και το φιλάνθρωπον φέρσιμον του Στρατάρχου προς τους συλληφθέντας, διέχυσαν, ως φαίνεται, πανικόν φόβον προς τους Τούρκους και υπόληψιν προς τους Έλληνας· όθεν αμέσως και οι εν Λιβαδειά εδέχθησαν την ειρήνην και παράδοσιν της πόλεως, καθώς και οι εις Άμφισσαν μετά την πληροφορίαν της εις Λιβαδείαν εισβολής των Ελλήνων.
Εστράτευσε λοιπόν την εικοστήν πέμπτην Οκτωβρίου, καθ' ην προ δύο ετών και ο αοίδιμος Καραϊσκάκης φθάσας εις τους πρόποδας του Ελικώνος και χωρίον Χόστια, εύρεν εκατόν τριάκοντα Τούρκους, οίτινες φοβηθέντες κατέφυγαν εις την Μονήν του Δουμπώ, όπου, κατ' επιταγήν, τους επολιόρκησαν τριακόσιοι Έλληνες υπ' οδηγίαν του χιλιάρχου Μορφοπούλου, καθ' μεθ' ημέρας πέντε παραδώσαντες τα όπλα και χρήματα όσα έφεραν, απελύθησαν διευθυνθέντες εις Λιβαδείαν. Ο Στρατάρχης την επιούσαν αναβάς τον Ελικώνα εκ του μεσημβρινού μέρους κατέβη εις τους βορείους πρόποδάς του, όπου κείται το χωρίον Στεβενίκος, το οποίον εφυλάττετο από εκατόν δέκα Τούρκους και τριάκοντα υπομισθίους Έλληνας, αρχηγός των οποίων ήτον Ιωάννης τις Ζεληνιώτης' τούτους άπαντας, ορμήσαντες οι Έλληνες εις τα οχυρώματα, εκυρίευσαν μετά δέκα λεπτών πεισματώδη μάχην, φονεύσαντες εξ αυτών τεσσαράκοντα τρεις, εκ δε των Ελλήνων έπεσεν είς και δύο επληγώθησαν ακινδύνως.
Η άλωσις του Στεβενίκου, ούσα θέσις οχυρά, επροξένησε δειλίαν και εις τας άλλας' δηλαδή, της Λιβαδειάς, Διστόμου, Αμφίσσης, Δαυλίδος και Τουρκοχωρίου' την επιούσαν έπεμψεν ο Στρατάρχης τον Δυοβουνιώτην με την χιλιαρχίαν του διά να πολιορκήση την Άμφισσαν' ενώ διέβαινε πλησίον του Διστόμου, επιμείνας μικρόν ανήγγειλεν εις τους Τούρκους, ότι επιθύμει να συνομιλήση μετ' αυτών, αν έχωσιν ευχαρίστησιν' η δοκιμή του αύτη ευδοκίμησε, διότι αμέσως εστάλησαν πέντε διά συνομιλίαν, προς τους οποίους είπε τα εφεξής.
«Επειδή και είσθε Αλβανοί και με το να έχωμεν μαζί σας παντοτινήν σχέσιν και φιλίαν, σας συμβουλεύω ν'αφήσετε το Δίστομον και υπάγετε εις την Λαμίαν, πριν έλθη ο Στρατάρχης με το πολύ στράτευμα' διότι τότε και να παραδοθήτε, μέλλετε να χάση τουλάχιστον τα όπλα, τώρα όμως σας αφήνω ελευθέρους να λάβετε όλα σας τα πράγματα' κυττάξετε πόσα έπαθον όσοι εκλείσθησαν εις το μοναστήριον Δουμπώ' ηκούσατε την άλωσιν του Στεβενίκου και σκοτωμόν των Τούρκων όλα ταύτα πρέπει να σας γίνουν μαθήματα και όχι παθήματα' συμβουλευθήτε λοιπόν το συμφέρον σας και δότε μοι ταχείαν απάντησιν».
Επιστρέψαντες οι απεσταλμένοι και συμβουλευθέντες όλοι ομού, ενέκριναν να βάλωσιν εις ενέργειαν την συμβουλήν του Δυοβουνιώτου' τω απεκρίθησαν αμέσως ότι είναι έτοιμοι ν' αφήσουν την θέσιν των και διαβώσιν εις την Λαμίαν, παρακαλούσι δε προς τούτοις να εμπεριέχεται εις την αυτήν συμφωνίαν και η φρουρά της Δαυλίδος, το οποίον εδέχθη ευχαρίστως, και ούτω την δευτέραν ημέραν ανεχώρησαν διά την Λαμίαν, αυτός δε αφήσας Ελληνικήν φρουράν εις το Δίστομον διευθύνθη εις Αμφισσαν' οι Τούρκοι αντέστησαν διά τινας ημέρας, η διά συνθήκης όμως κυρίευσις της Λιβαδειάς, Διστόμου και Δαυλίδος εδειλίασαν και τούτους (όντας εμπόρους μάλλον, ή στρατωτικούς, καρπουμένους όλα τα προϊόντα της επαρχίας Αμφίσσης) εις βαθμόν, ώστε να ζητήσωσι συνθήκην με την διαφοράν ότι το φρούριον εις μόνον τον Υψηλάντην να παραδώσωσιν' ειδοποιηθείς περί τούτου παρά του χιλιάρχου, έπεμψεν τον υπασπιστήν του Γεώργιον Σκούφον, όστις ενταμώς με τον πολιορκητήν παρέλαβον αυτό, οι δε Τούρκοι διέβησαν αβλαβείς εις Λαμίαν και Θεσσαλίαν.
Μετά τον από Στεβενίκου αναχωρισμόν του Δυοβουνιώτου, ο Υψηλάντης συνεκρότησε πολεμικόν συμβούλιον, διά ν' αποφασίση την οποίαν εσύμφερε ν' ακολουθήση οδοιπορίαν' η διαφιλονείκησις διήρκησεν υπέρ τας δύο ώρας, χωρίς να γίνη η σύμφωνος απόφασις' διότι, οι μεν Στρατάρχης, Γιώτης Δαγκλής, Κούστας Μάκκος και Χρ. Περραιβός εγνωμοδότουνότι συμφέρει να κυριεύσωσι πρώτον τα παράλια του Κορινθιακού Κόλπου μέχρις Αμφίσσης, δεύτερον τας Θερμοπύλας, τας οποίας οχυρώσαντες ασφαλώς, διά να μην εισέλθη άλλη δύναμις εκ της Θεσσαλίας, να κτυπήσωσι έπειτα το κέντρον' δηλαδή, Λιβαδείαν, Θήβας και Ατττικήν' οι χιλίαρχοι Μαυροβουνιώτης, Μορφόπουλος και λοιποί συναξιωματικοί εγνωμοδότησαν να κυριεύσωσι πρώτον την Λιβαδείαν υπερισχύσασα η πλειοψηφία ενέκρινε ταυτοχρόνως να πέμψωσι τον Μαυροβουνιώτην με την χιλιαρχίαν του να δοκιμάση εκ του πλησίον το φρόνημα των' η του Δουμπώ και Στεβενίκου νίκη, η παράδοσις του Διστόμου και Δαυλίδος, ως προείρηται, και το φιλάνθρωπον φέρσιμον του Στρατάρχου προς τους συλληφθέντας, διέχυσαν, ως φαίνεται, πανικόν φόβον προς τους Τούρκους και υπόληψιν προς τους Έλληνας· όθεν αμέσως και οι εν Λιβαδειά εδέχθησαν την ειρήνην και παράδοσιν της πόλεως, καθώς και οι εις Άμφισσαν μετά την πληροφορίαν της εις Λιβαδείαν εισβολής των Ελλήνων.
Πηγές:
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ ΠΕΡΡΑΙΒΟΣ-ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ
ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΠΟΛΕΜΙΚΑ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου