Ο Υψηλάντης στην Τρίπολη
"Άναχωρήσαντες ημείς άπαντες από τήν Τριπολιτσάν καί έπιστρέψας ό Υψηλάντης κατά τάς αρχάς Όκτωβρίου έγινεν εκεί αύτοχειροτόνητος δικτάτωρ, ήγεμών κυριάρχης καί έδιόρισεν αμέσως πολιτικάς αρχάς καί πολιτάρχην τον Πάνον Κολοκοτρώνην καί περικυκλούμενος από τον Βάμβαν, Άναγνωστόπουλον, Παπαφλέσιαν, Κολοκοτρωναίους, Άναγνωσταράν καί οδηγούμενος παρ' αυτών, έκαμε τήν εξής προκήρυξιν εις τούς λαούς της Πελοποννήσου, της οποίας τό πρωτότυπον έχω εις χείρας μου, μέ τήν μεγάλην σφραγίδα καί τήν ύπογραφήν του:
Προκήρυξη Υψηλάντη
Τ.Σ. ή Μεγάλη σφραγίς επάνω
Πατριώται Πελοποννήσιοι, ιερείς καί λαϊκοί, νέοι καί γέροντες καί στρατιώται καί πάσης τάξεως καί ηλικίας, εφθασεν δ καιρός, εις τον όποιον πρέπει να μαζευθήτε έδώ είς την Τριπολιτσάν δια νά δώσετε την γνώμην σας καί νά είπήτε δλοι τά δίκαια της πατρίδος σας. Έγώ ο πρίγκιφ Δημήτριος "Υψηλάντης, ήλθον νά αγωνισθώ διά τήν έλευθερίαν σας• ήλθα νά διαφεντεύσω τά δίκαια σας, τήν τιμήν σας, τήν ζωήν σας καί τά πράγματα σας, ήλθον νά σας δώσω νόμους δικαίους καί κριτήρια δίκαια, διά νά μήν έμπορή κανένας νά σάς άδική καί νά σάς κάμνη ο,τι θέλει. Πρέπει πλέον ή τυραννία νά παύση όχι μόνον των Τούρκων άλλά καί εκείνων, δπού έχουν τυραννικά φρονήματα καί θέλουν ν' άδικούν καί νά κατατυραννούν τον λαόν. Πελοποννήσιοι! μικροί καί μεγάλοι! ένωθήτε όλοι αν θέλετε νά παύσουν αί τυραννίαι καί τά κακά όπού έως τώρα έδοκιμάζατε! Έγώ είμαι ο πατήρ σας, έγώ άκούοντας έως είς τήν Ρωσίαν τους αναστεναγμούς σας ήλθον νά σάς διαφεντεύσω ωσάν τέκνα μου, νά σάς κάμω ευτυχείς, ν' αγωνισθώ διά τήν έλευθερίαν σας, νά φροντίσω διά τήν εύτυχίαν τών τέκνων σας καί νά σάς έκβάλω άπό αυτήν τήν ταπεινήν καί καταφρονεμένην κατάστασιν είς τήν οποίαν σάς κατήντησαν οι ασεβείς τύραννοι καί οί φίλοι καί σύντροφοι τών τυράννων. Συναχθήτε λοιπόν όλοι από πόλεις και χωρία, διά νά φωνάξετε έμπροσθεν μου τά δίκαια σας, ώς ελεύθεροι συμπατριώται, διά νά είπήτε, ποίους κρίνετε άξίους νά σας δώσω εφόρους τών συμφερόντων της πατρίδος σας. Μήν χάνετε τον καιρόν, μήν σάς άπατούν άνθρωποι κακοήθεις καί φιλοτύραννοι. Δείξατε, δτι καταλαμβάνετε τήν έλευθερίαν σας καί ότι γνωρίζετε τον άρχιστράτηγον καί υπέρμαχόν σας, νά δώσετε καί είς τά άλλα μέρη τδ παράδειγμα τής καλής καί νομίμου διοικήσεως. Είς τήν τριακοστήν ήμέραν τοΰ παρόντος μηνός περιμένω νά σάς ιδώ τριγύρω μου καί νά σάς ακούσω νά λαλήσετε ελευθέρως τά δίκαια σας, ώς είς πατέρα φιλόστοργον καί άρχηγόν σας. Διά τούτο στέλλω και επίτηδες έπι ταύτού ανθρώπους φιλοπάτριδας νά σάς αναγνώσουν τό παρόν και έκ στόματος νά σάς παραστήσουν την ανάγκην τοτου νά συναχθήτε τό γληγορώτερον.
Τήν 6 Όκτωμβρίου 1821 Τριπολιτσά
Δημήτριος Ύφηλάντης
Πληρεξούσιος του Γενικού Επιτρόπου
Πρόταση Σύγκλησης της Εθνοσυνελεύσεως στην Τρίπολη
Μ' αύτάς τάς δημεγερτικάς προκηρύξεις έβγαλαν διοργανιστάς ώς και ιερείς τινας εις όλων των επαρχιών τάς κωμοπόλεις και χωρία νά παρακινήσουν τους λαούς, άλλοι νά διορίσουν τον Ύψηλάντην απόλυτον πληρεξούσιόν των, άλλοι νά στείλους πληρεξουσίους εκείνους τους οποίους αυτοί ήθελον, νά συγκροτηθώ ή Εθνική Συνέλευσις, εντός του φρουρίου της Τριπολιτσάς υπό τήν μάχαιραν αυτών τών απονενοημένων τυχοδιωκτών. Όλοι δμως οί πρόκριτοι και νοήμονες άνθρωποι της Πελοποννήσου, όντες σύμφωνοι, είχομεν συνυπακουσθή μέ τους τών Νήσων και της Στερεάς Ελλάδος νά συγκροτηθη εις τό "Αργος. Άφού λοιπόν περιέμενον οί περί τον Ύψηλάντην απάτριδες από τήν ένέργειαν τών δημεγερτικών οργάνων τους ότι θα συναχθώσιν άπαντες εις τήν Τριπολιτσάν και νά συρρεύση έκεί πλήθος στρατιωτών και όχλου νά συστήσουν υπό τήν προεδρίαν του άνοήτου Υψηλάντη τό επιθυμητό και προμελετώμενον από αύτούς Γοβέρνο μιλιτάρε (Στρατιωτικήν Κυβέρνησιν) έπροκήρυξαν δτι μετ' ολίγας ημέρας θά έκστρατεύση ό Κολοκοτρώνης διά τήν πολιορκίαν τών Πατρών μέ τρεις χιλιάδας στρατιώτας, επιχείρημα διά νά έκπτοήση τους αρχηγούς εκείνους διά νά συγκατανεύσουν νά γίνη ή Συνέλευσις είς τήν Τριπολιτσάν.
Στην πολιορκία της Πάτρας δεν δέχονται τον Κολοκοτρώνη.
Ζητούν τη συνδρομή άλλων Πελοποννησίων.
Αλλ' αυτοί μαθόντες τοΰτο διεκήρυξαν δημοσίως δι' εγκυκλίων και υπερηφάνως, δτι δέν δέχονται είς τήν πολιορκίαν των Πατρών και το Ρίου μήτε τον Κολοκοτρώνην μήτε κανένα άλλον, άλλ' είναι μόνοι των ικανοί μέ τάς έδικάς των δυνάμεις να πολεμήσουν και να κυριεύσουν τα φρούρια εκείνα και μέ τούς αντιπάλους των να άντιπαραταχθούν έγραψαν δέ αμέσως εις έμέ, είς τον Παπατσώνην και Κρεββατάν, ότι εάν ό Κολοκοτρώνης και ή έντιμος συμμορία του κάμουν κίνημα έκ Τριπολιτσάς δια τάς Πάτρας, νά τρέξωμεν καί ήμείς μ' δσους περισσοτέρους έκαστος έξ ημών δυνηθή.
Συνυπακουσθείς αμέσως μετά τών είρημένων και του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη εύρέθημεν σύμφωνοι καί έτοιμοι νά ξεκινήσωμεν ό Κρεββατάς μέ 800, ώς έγγιστα, ό Παπατσώνης μέ 600, ό Κυριακούλης μέ τούς Καλαματιανούς καί Μανιάτος 500, έγώ δέ μετά τών αδελφών μου μέ έπέκεινα τών 1.500, τρεις ήμισυ σχεδόν χιλιάδες. Τούτο βεβαιωθέντες οι έν Τριπόλει έμειναν είς τά κρύα του λουτρού. Άλλά καί τούτου μη γινομένου οι έν Τριπολιτσά συναχθέντες περί τον Ύψηλάντην δεν ήδύναντο ποτέ νά συλλέξουν περισσοτέρους τών 500, ή τό πολύ 600. Άλλ' αύτη ή Ιδανική καί υποθετομένη εκστρατεία ήτον στρατήγημα του Αναγνωσταρά καί Παπαφλέσια νά αποδείξουν, δτι δήθεν ήτον δυνατοί καί είς κατάστασιν άντιπαρατάξεως μέ τούς Αχαιούς, άλλ' άπέφυγον τήν σύγκρουσιν χάριν τής πασχούσης πατρίδος. Άλλ' οι Αχαιοί καί οί περί αυτούς βλέποντες τούς δολίους σκοπούς τών ανωτέρω ρηθέντων απεφάσισαν καί άπέβαλαν άπό τό στρατόπεδόν τους τούς Πετιμεζαίους καί Κουμανιωταίους όντες εκεί μέ εκατόν πεντήκοντα στρατιώτας άπαντες, ώς υπόπτους καί προδότας καί αυτοί κατέλαβον αμέσως τάς πλησιεστέρας θέσεις τών Πατρών, τό Γηροκομεΐον, του Σαΐταγα τον ληνόν καί άλλας αναγκαίας καί εις τάς 18 8βρίου, έπέπεσαν άπαντες αίφνης κατά τών έν τη πόλει Όθωμανών, έκ συνθήματος, έφόνευσαν υπέρ τούς 100, καί περισσοτέρας έπλήγωσαν, κατεξουσίασαν άπασαν τήν πόλιν και ol Τούρκοι διεσώθησαν έσωθεν του φρουρίου έντρομοι, άφού έβεβαιώθησαν τήν άλωσιν τής Τριπολιτσας. Πολεμήσαντες δε τρία ημερονύκτια άπεσύρθησαν εις τό Γηροκομεΐον άλλά τήν Ιδίαν ήμέραν έφθασεν ό Σισίνης και ό Κωνσταντής Πετιμεζάς με έπέκεινα τών χιλίων και αμέσως ώρμησαν προς τήν πόλιν και τήν κατέλαβον εκ δευτέρου. Έστενοχώρησαν δέ τούς Τούρκους εις τόσον βαθμόν, ώστε δεν ήδύναντο νά εβγουν ούδ' εις τάς επάλξεις του φρουρίου και εις τοιαύτην άπελπισίαν και στενοχωρίαν κατήντησαν, ώστε εντός ενός μηνός στενόν άποκλεισμόν έπεσαν εις διαπραγματεύσεις συνθηκολογίας, νά παραδοθώσιν. Άλλά κατά τάς 22 Νοεμβρίου έφθασε διά θαλάσσης τήν νύκταν ό Ίσούφ πασιάς με έπέκεινα τών χιλίων επίλεκτων Τούρκων άπό τό Άντίρριον εις τό Ρίον και αποβιβάζονται εις τον λιμένα, καταλαμβάνουν εκεί άποθήκας τινας εύκαίρους καί τινα όχυρώματα, δίδουν τό σύνθημα είς τούς εν τω φρουρίω, δτι έφθασαν επικουρία, αναλαμβάνουν καί αυτοί τάς δυνάμεις των, έρχονται μετά τών Ελλήνων είς συμπλοκήν καί μετά τρίωρον μάχην, βλέποντες οί "Ελληνες δτι έπολεμοΰντο εκατέρωθεν, ήναγκάσθησαν νά υποχωρήσωσι τακτικώς χωρίς νά διακριθή ή νίκη, καί κατέλαβον πάλιν τό Γηροκομείον καί λοιπάς θέσεις, ας κατείχον καί πρότερον.
Παρά τη Διχογνωμική Αντιπαλότητα οι εκπρόσωποι του 'Εθνους
Συρρέουν στο Άργος.
Ό Υψηλάντης, Κολοκοτρώνης καί συντροφιά αποτυχόντες τών σχεδίων της δημοκοπίας των (ώς εϊρηται) απεφάσισαν νά υπάγουν καί αυτοί συσσωματωμένοι είς τό "Αργός δια να δυνηθώσιν εκεί νά επιτύχουν σκοπόν. Έχειροτονήθησαν άπαντες αυτοδικαίως μόνοι των πληρεξούσιοι της επαρχίας εις ην άνήκεν έκαστος, έθεσαν δε καί συμπληρεξουσίους των από δύο ή τρεις χωρικούς εδικούς των καί ύπογράψαντες δσοι χωρικοί ευρέθηκαν τάς ημέρας έκείνας εις Τριπολιτσάν τα πληρεξούσια έγγραφα τά έστειλαν καί εις τινα χωρία καί έθε¬σαν κάμποσας ΰπογραφάς χωρίς νά συνέλθουν είς αύτάς τάς επαρχίας είς συνέλευσιν, καί έπιστρέψαντες τά πληρεξούσια εκείνα τά έπεκύρωσεν ό πληρεξούσιος τοΰ Γενικού Επιτρόπου αύτοχειροτόνητος ό Πρίγκιψ ήγεμών μέ την ύπογραφήν του καί μέ τήν μεγάλην έκείνην σφραγίδα, ώς νομιμώτατα διά νά έχουν βαρύτητα, καί ούτως έφθασαν καί αυτοί είς τό 'Αργος.
Έβαλον εις ένέργειαν τό σχέδιον αυτό, αλλά δεν ήτον δυνατόν νά ευδοκίμηση, καθότι οί νησιώτες βλέποντες προφανή τον κίνδυνον και τήν άποτυχίαν, δέν ηθέλησαν νά υπάγουν μέ τά πλοία τους τήν νύκταν νά κάμουν τήν άπόβασιν είς τον αίγιαλόν και είς τά Πέντε Αδέλφια, άλλ' άφού έπήλθεν ή ήμέρα τότε ήρχισαν νά κανονοβολούν. Οί Τούρκοι ήρχισαν και αυτοί τον κανονοβολισμόν και τον τουφεκοβολισμόν άπό τά κανονοστάσια του Ναυπλίου, τού 'Ιτς-Καλέ, του Βουρτσίου, του Παλαμιδίου και άπ' όλας τάς επάλξεις, ώστε μετά ήμίσειαν ώραν έτράπηπσαν αίφνης άπαντες εις άτακτον φυγήν. Εξελθόντων αμέσως και τών Τούρκων έκ τών φρουρίων τούς κατεδίωκον, χωρίς νά δυνηθούν νά άνθέξουν, νά στάματήσουν εις εν μέρος, νά άντιπαραταχθον, νά σωθούν από τον κίνδυνον. Άλλα μόνος ό ατρόμητος Στάϊκος ώχυρώθη εις εν λοφίδιον αντίκρυ της Τιρύνθου μέ εκατόν περίπου συντρόφους του και έπολέμησεν υπέρ τάς επτά ώρας καί διέσωσε πολλούς καταδιωκομένους καί κινδυνεύοντας στρατιώτας• έφόνευσε δέ καί υπέρ τούς εκατόν Τούρκους καί έπλήγωσεν. Έφονεύθηκαν καί από τούς "Ελληνας είκοσι τακτικοί καί όγδοήκοντα τέσσαρες άτακτοι στρατιώται. Έφονεύθηκαν καί οί ένδοξοι εκείνοι αξιωματικοί Ευρωπαίοι, ό Ληντσίγ καί Όπουλίς μέ τα ξίφη εις τάς χείρας, πολεμήσαντες άτρομήτως. Έπληγώθη βαρέως καί ό αξιωματικός Γουβερνάτης, άλλ' έδιεσώθη μ' άλλους σαράντα δύο πληγωμένους• έπληγώθη δέ καί ό άξιος καί ατρόμητος εκείνος άνήρ, ό Γκλεπερής, τον όποιον συνέλαβον ζώντα οί εχθροί καθότι βολή κανονίου του είχε συντρίψει τον ενα πόδα, τον όποίον άπήγαγον εις τό Ναύπλιον καί άπέθανεν, ως μάρτυς εις τά τρομερώτερα βασανιστήρια.
Τοιούτον τέλος έλαβεν ή διά τών επιστημονικών καί μεγάλων στρατιωτικών σχεδίων του μεγαλοφυούς δικτάτορος καί αρχιστρατήγου Υψηλάντου καί του στρατάρχου Κολοκοτρώνη καί συντροφ'ιας εκστρατεία εκείνη καί απωλέσθηκαν ασκόπως καί άνοήτως υπέρ τούς εκατόν πεντήκοντα εκλεκτοί στρατιώται. Καί ούτως υπέστρεψαν νικηταί καί τροπαιούχοι εις τό Άργος!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου